Merkez Bankası, sektörel finansal hesapların derlenmesinden oluşan, Türkiye
Finansal Hesaplar istatistiklerinin 2018 yılı ilk çeyrek sonuçlarını yayınladı.
Bankanın istatistiklere ilişkin yaptığı değerlendirme şöyle:
Sektörlerin finansal bilançolarındaki gelişmelere göre; 2018 yılı
birinci çeyreği itibarıyla Türkiye ekonomisi net borçlu pozisyonunu
sürdürürken, hanehalkı ve dünyanın geri kalanı finansman sağlayan
iki ana sektör olmuştur. Borçlu sektörlerin dağılımında bir değişiklik
gözlenmemiş; en borçlu sektör, finansal olmayan kuruluşlar olmaya
devam ederken bunu genel yönetim sektörü izlemiştir.
2018 yılı birinci çeyreklik döneminde sektörlerde gerçekleşen net
finansal işlemler incelendiğinde ise, hanehalkı ve finansal
kuruluşların net borç veren, finansal olmayan kuruluşlar ve genel
yönetim sektörlerinin ise net borç alan olduğu gözlenmiştir. Toplam
ekonominin son dönemde GSYH’nin yüzde 0,5’i oranında net
borçlanma gerçekleştirdiği görülmektedir.
Hanehalkı ve finansal olmayan kuruluşların borçluluk oranlarının
ülke karşılaştırmasına bakıldığında, Türkiye’nin bu dönemde de
borçluluk düzeyi düşük ülkeler arasındaki konumunu koruduğu
görülmüştür.
1. Değerlendirmeler
2018 yılı birinci çeyreğinde Türkiye ekonomisinin toplam finansal varlıkları 11.850 milyar TL,
yükümlülükleri ise 13.571 milyar TL düzeyine ulaşarak, dünyanın geri kalanına 1.721 milyar TL’lik net
yükümlülük yaratılmıştır. Dünyanın geri kalanı ve hanehalkı, yurtiçi ekonominin finansmanına en büyük
katkıyı sağlayan sektörler olmuştur
2010 yılından 2018 yılı birinci çeyreğine kadar olan dönemde, yurtiçi ekonominin sektörler itibarıyla
finansal bilançoları incelendiğinde, hanehalkı ve dünyanın geri kalanının finansal fazla vererek diğer
sektörlerden alacaklı; finansal olmayan kuruluşlar ve genel yönetimin ise finansal açık vererek diğer
sektörlere borçlu pozisyonda olduğu gözlenmiştir. Diğer taraftan, üstlendikleri finansal aracılık rolü gereği
finansal kuruluşlar sektörü dengedeki pozisyonunu kkoruyarak sıfıra yakın bir net finansal değer yaratmıştır.
Sektörlerde gerçekleşen net finansal işlemler incelendiğinde, geçen yılın birinci çeyreklik döneminde
GSYH’nin yüzde 0,3’ü oranında net borç alan pozisyonunda olan finansal kuruluşların 2018 yılı birinci
çeyreğinde GSYH’nin yüzde 5’i oranında net borç veren durumuna geçtiği gözlenmiştir. Hanehalkı sektörü
ise geçen yılın aynı döneminde yüzde 4,4 oranında net borç verirken, son dönemde bu oran gerileyerek
yüzde 1,8 olarak gerçekleşmiştir. Net borç alan konumlarını sürdüren finansal olmayan kuruluşlar ile genel
yönetim sektörleri ise son dönem sırasıyla GSYH’nin yüzde 5,7’si ve yüzde 1,5’i oranında net borçlanmıştır.
Geçen yılın aynı döneminde GSYH’nın yüzde 7,8’i oranında net borçlanan toplam ekonomi ise son
dönemde borçlanmasını yüzde 0,5’e kadar düşürmüştür.
Sektörlerin son dönem itibarıyla finansal varlık ve yükümlülük dağılımı incelendiğinde, finansal olmayan
kuruluşların yükümlülük ve varlık tarafında en büyük sektör olduğğu, bunu finansal kuruluşların izlediği
görülmektedir