Haftalık Bülten (Bizim Menkul)

Geride bıraktığımız haftada içsel olarak işsizlik oranı ve merkezi yönetim bütçe dengesi verilerinin yanı sıra ABD-Türkiye ilişkilerine dair haber akışı takip edilirken küresel olarak ABD-Çin ticaret anlaşması ile ABD Başkanı Trump’ın azline ilişkin gelişmeler ön plana çıktı. Hafta başında ABD-Çin ticaret müzakerelerinde birinci faz anlaşmaya varıldığının açıklanması küresel piyasalardaki risk iştahını artırırken anlaşmaya dair ayrıntıların net olarak açıklanmaması risk iştahını bir miktar baskıladı. Çarşamba gecesi ABD Başkan Trump'ın azline yönelik “görevini kötüye kullanmak" ve "Kongrenin işleyişini engellemek" suçlamalarını içeren dava dosyası ABD Temsilciler Meclisi Genel Kurulu tarafından onaylanarak yargılama için Senato’ya gönderildi. Başkana yönelik azil davası küresel fiyatlamalar üzerinde olumsuz etki yaratmazken hafta içerisinde ABD Borsalarında rekor seviyeler görüldü. Pazartesi günü açıklanan işsizlik oranı 2,4 puanlık artış ile %13,8’e yükselirken, genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik %26,1 oldu. Merkezi yönetim bütçesi Kasım ayında 7,8 milyar TL fazla verirken, Ocak-Kasım döneminde bütçe açığı 92,9 milyar TL olarak gerçekleşti. Önceki hafta ABD Senatosu’nun Ermeni tasarısını onaylamasının ardından hafta başında Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan gelen İncirlik ve Kürecik üslerine ilişkin açıklamalar ve ABD’de Türkiye’ye yaptırım içeren savunma bütçe tasarısının senatoda kabul edilmesi sonrası TL’de değer kayıpları görüldü. 5,81 seviyesinden haftaya başlayan Dolar/TL, hafta içinde 5,94 seviyesinin üzerine kadar yükseldi. Euro/TL’de ise 6,62’li seviyeler görüldü. Haftaya pozitif başlayan ve 112.000 sınırını test etmesine rağmen hafta genelinde karışık bir seyir izleyen BİST100 Endeksi %0,63 kazançla 111.177 puandan haftayı kapattı. Türkiye risk primini gösteren dolar bazlı 5 yıllık CDS oranı 281 seviyesine geriledi. 6 -13 Aralık haftasında Yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı 519 milyon dolar azalarak 194 milyar dolara geriledi. Aynı dönemde yurtdışı yerleşik yatırımcılar reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 79,3 milyon dolar hisse senedi satışı yaparken 170,1 milyon dolar repo dahil Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) alımı gerçekleştirdi.

Haftanın ilk işlem gününe pozitif başlayan BİST100 Endeksi, seans içinde kısa süreliğine negatif tarafa geçse de gün genelinde alıcılı seyrini sürdürdü ve %0,59 kazançla 111.126 puandan günü kapadı. Türkiye 2 yıllık tahvil faizi %11,83’den, 10 yıllık tahvil faizi %12,61’den ve ABD 10 yıllık tahvil faizi %1,82 seviyesinden haftayı karşıladı. Dolar endeksi 97 sınırında haftaya başlarken Euro/Dolar, 1,1120 sınırının üzerinde işlem gördü. Altının onsu 1.476 dolardan, gramı ise 276 liradan işleme başladı.

Pazartesi günü TÜİK tarafından açıklanan veriye göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2019 yılı Eylül döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 817 bin kişi artarak 4 milyon 566 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 2,4 puanlık artış ile %13,8 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik %16,4, genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik %26,1 ve 15-64 yaş grubunda işsizlik %14,1 oldu. İstihdam oranı 1,7 puanlık azalış ile %46,1’e gerilerken işgücüne katılma oranı %53,5 olarak gerçekleşti.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, Kasım ayına ilişkin bütçe gerçekleşme sonuçlarını açıkladı. Buna göre bütçe gelirleri Kasım da bir önceki yılın aynı ayına göre %1,7 artarak 83,3 milyar TL ve bütçe giderleri %1,6 artarak 75,5 milyar TL oldu. Böylece bütçe Kasım ayında 7,8 milyar TL fazla verirken, Ocak-Kasım döneminde bütçe açığı 92,9 milyar TL olarak gerçekleşti.

PMI veri akışı açısından yoğun bir gün olurken ABD'de imalat sektörü PMI beklentilere paralel 52,5 oldu. Hizmet PMI 52,2 değerini alırken bileşik PMI 52,3 seviyesinde gerçekleşti. Almanya'da imalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi (PMI), Aralık ayında önceki aya kıyasla 0,7 puan azalarak 43,4’e geriledi. Hizmet sektörü PMI 52’ye yükselirken bileşik PMI ise bir aya göre değişmeyerek 49,4’te sabit kaldı. İngiltere’de seçim öncesinde Brexit belirsizliğinin artmasıyla imalat PMI 47,4’e gerileyerek 49,2’lik beklentilerin altında kaldı. Hizmet sektörü PMI 49,0 ve bileşik PMI 48,5 değerini aldı. Euro Bölgesi’nde Aralık ayında imalat sektörü PMI 45,9 seviyesine geriledi. Bileşik PMI ise bir önceki aya göre değişmeyerek 50,6 oldu. PMI verisinde 50 ve üzeri büyümeye, bu seviyenin altı sektörde daralmaya işaret ediyor.

Salı günü TÜİK tarafından açıklanan konut satış istatistiklerine göre Türkiye genelinde konut satışları Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %54,4 artarak 138.372 oldu. İpotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %724,8 oranında artış göstererek 43.911 yükselirken, diğer konut satışları da %12,1 artışla 94.461 oldu. İlk defa satılan konut sayısı %19,8 artarken toplam konut satışları içinde ilk satışın payı %35,3 oldu. Yabancılara yapılan konut satışları ise %14,6 azalarak 3.988 oldu. Ülke uyruklarına göre en çok konut satışı Irak vatandaşlarına yapılırken Irak'ı sırasıyla, İran, Rusya Afganistan ve Suudi Arabistan izledi.

TCMB tarafından açıklanan Türkiye’deki konutların kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek amacıyla hesaplanan konut fiyat endeksi (KFE), Ekim ayında bir önceki aya göre %0,77 oranında artarak 115,83 seviyesinde gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre %6,74 oranında artan KFE, aynı dönemde reel olarak %1,67 azaldı.

ABD'de sanayi üretimi Kasım ayında beklentilerin üzerinde %1,1 artarak 2018 yılının başından beri en büyük artışı kaydetti. Beklenti %0,8 artış olması yönündeydi. Kapasite kullanım oranı %76,6'dan %77,3'e yükseldi. ABD'de konut başlangıçları düşük faiz oranları ve güçlü istihdam artışının etkisiyle Kasım ayında beklentilerin üzerinde %3,2 artarak yıllık 1,37 milyon adet oldu. Beklenti %2,3 artıştı. İnşaat izinleri de yıllık %1,4 artarak 1,48 milyon ile Mayıs 2017'den beri en yüksek seviyesine çıktı.

Çarşamba günü BDDK, swap oranı ile ilgili açıklama yaptı. Buna göre bankaların, konsolidasyona tabi yurtdışındaki kredi kuruluşu ve finansal kuruluş niteliğini haiz ortaklıklarıyla gerçekleştirdiği işlemler hariç, yurtdışı yerleşiklerle yaptıkları bir bacağı döviz diğer bacağı TL olan ve vadesine yedi gün veya daha kısa süre kalan, vadede TL satım yönündeki para swapı, forward, opsiyon ve diğer türev işlem tutarları toplamı, en son hesapladıkları yasal özkaynaklarının %10’unu geçmeyeceğini belirtti.

TCMB tarafından her hafta Perşembe günleri açıklanan yurtdışı yerleşik menkul kıymet istatistiklerine göre 6 -13 Aralık haftasında yurtdışı yerleşik yatırımcılar reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 79,3 milyon dolar hisse senedi satışı yaparken 170,1 milyon dolar repo dahil Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) alımı gerçekleştirdi. Böylelikle son 4 haftanın en yüksek DİBS alımı gerçekleşti. BİST100 Endeksi, aynı dönemde %1,48 değer kazanırken, 2 yıllık gösterge tahvil faizi 32 baz puan düştü. Yılbaşından beri yurtdışı yerleşikler toplam 390,1 milyon dolar hisse senedi alımı ve 3.006,6 milyon dolarlık DİBS satışı yapan yurtdışı yerleşikler böylelikle 2019 yılında toplam 2.616,5 milyon dolarlık menkul kıymet satışı gerçekleştirmiş oldu.

Yine TCMB tarafından haftalık olarak yayınlanan verilere göre 13 Aralık ile biten haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 182 milyon dolar azalarak 120.358 milyon dolara ve tüzel kişilerinki 337 milyon dolar azalarak 73.602 milyon dolara geriledi. Böylelikle yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin toplam döviz mevduatı 519 milyon dolar azalarak 193.960 milyon dolar oldu. 6 Aralık kapanışında 5,7488 olan TCMB dolar alış kuru 13 Aralık tarihinde 5,7875 seviyesine yükselirken döviz mevduatında dolar bazlı yaşanan azalmaya rağmen dolar/TL de görülen yükselişin etkisiyle yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatının TL karşılığı 4.521,6 milyon TL artarak 1.122,5 milyar TL oldu. Yurt içi yerleşiklerin TL mevduatı ise aynı dönemde 34.799,3 milyon TL artarak 1.191,6 milyar TL’ye yükseldi. 6-13 Aralık haftasında yurt içinde yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin toplam mevduatı içindeki döviz mevduat payı 0,6 puan azalarak %48,5 seviyesine geriledi.

İngiltere Merkez Bankası (BoE), beklentilere paralel olarak faizde değişikliğine gitmeyerek faiz oranını %0,75 seviyesinde sabit bıraktı. Varlık alım hedeflerinde de değişikliğe gitmeyen banka, varlık alımlarını 435 milyar sterlinde, şirket tahvillerinde alım hedefini 10 milyar sterlin seviyesinde tuttu.

Bugün açıklanan TÜİK ve TCMB ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, Aralık ayında bir önceki aya göre %1,9 azalarak 58,8 oldu. Gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum beklentisi endeksi aynı dönemde %2,1 oranında azalarak 77,7 ve ekonomik durum beklentisi endeksi %2,5 azalarak 76,5 olarak gerçekleşti.
ABD ekonomisi, üçüncü çeyrekte yıllıklandırılmış olarak %2,1 büyüdü. Ekonominin üçte ikisinden fazlasını oluşturan tüketici harcamaları önceki çeyreğe göre %3,2 arttı. GSYH fiyat endeksi %1,8'e gerilerken, çekirdek PCE çeyreklik bazda %2,1 arttı.

Haftanın son işlem gününe pozitif başlayan ve seans boyunca alıcılı seyrini sürdüren BİST100 Endeksi %0,52 kazançla 111.177 puandan günü kapattı. Küresel piyasalarda pozitif bir seyir izleniyor. ABD 10 yıllık tahvil faizi %1,94’ten, Türkiye 2 yıllık gösterge tahvil faizi %11,97’den ve 10 yıllık tahvil faizi %12,53’ten işlem görüyor. Güçlenme eğiliminde olan dolar endeksi 97,63 seviyesine yükselirken Euro/Dolar paritesi 1,11 sınırının altına saktı. Altının onsu 1.479,0 dolardan, gramı ise 282,4 liradan alıcı buluyor.

Uzun Vadede Ne Bekliyoruz…
8,10x olan BİST100 cari F/K çarpanı 10,1x olan 5 yıllık ortalamasına göre %19,5 iskontolu. Türkiye için son dönemde artan piyasa volatilitelerinin bir katalizör sonrası normalize seviyeye gelmesi durumunda Türk borsası için önemli bir potansiyelin bulunduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca Türkiye’nin taşıdığı riskleri dengeleyebilecek büyüme potansiyeli de dikkate alınmalı. 2019’un ilk yarısında politika faizini %24’te tutan TCMB, Temmuz ayında 425 baz puan, Eylül ayında 325 baz puan, Ekim ayında, 250 baz puan ve Aralık ayında 200 baz puan olmak üzere toplamda 1.200 baz puan indirime giderek politika faizini %12,00 seviyesine çekti. Ocak ayında yapılacak olan 2020 yılının ilk toplantısında Merkez’den herhangi bir faiz değişikliği beklemiyoruz.

TCMB 2019 Aralık ayı beklenti anketine göre; TÜFE’nin Aralık ayında %0,59, 2019 yılı sonunda %11,62 ve 12 ay sonrasında %10,07 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2019 sonunda 5,82, 12 ay sonrasında ise 6,35 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2019 sonunda 1,2 milyar dolar fazla vermesi beklenirken, 2020 yılında ise 13,9 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2019 yılında %0,4 ve 2020 yılında %3,2 olması beklenmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %12,52’ye, 3 ay sonrasında %12,15’e, 6 ay sonrasında %11,52’ye ve 12 ay sonrasında ise %10,60’a gerilemesi beklenmektedir. Hali hazırda %12,32 olan 10 yıllık tahvil faizlerinin 12 ay sonrasında %11,17 seviyesinde dengeleneceği beklenmektedir.

 BMD Araştırma
 Bizim Menkul Değerler A.Ş.
 bmd.com.tr
 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.