Haftalık Bülten (Bizim Menkul)

Yurtiçinde işsizlik oranı ve merkezi yönetim bütçe dengesi verileri takip edilirken küresel piyasalarda ABD-Çin arasındaki ticaret görüşmeleri ve Fed yetkililerin açıklamaları ön plana çıktı. Küresel piyasalar, ABD-Çin görüşmelerindeki belirsizliğin devam etmesine rağmen Fed yetkililerinden gelen güvercin tonlu açıklamalarla hafta boyunca net bir yön belirleyemedi. Geçtiğimiz hafta piyasaların kapanmasının ardından kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Merkez Bankası Başkanı’nın görevden alınması ve S-400 alımı sonrası ABD’nin Türkiye’ye yaptırım riski taşımasını gerekçe göstererek uzun dönem yabancı para cinsinden kredi notumuzu "BB-" seviyesine düşürürken, not görünümünü "negatif" olarak açıkladı. 2019 yılı Nisan ayında işsizlik oranı %13, genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı %23,2 olarak açıklandı. Haziran ayında merkezi yönetim bütçesi ise aylık 12,1 milyar TL açık verdi. Geçtiğimiz hafta teslimatına başlanan S-400 nedeniyle Çarşamba akşamı ABD, Türkiye’nin F-35 programından çıkarılacağını açıkladı. Olumsuz haber akışına rağmen Türk varlıklarında hafta genelinde pozitif bir seyir izlendi. Hafta boyunca alıcılı bir seyir izleyerek psikolojik sınır olarak nitelendirilen 100.000 puanı aşan BİST100 Endeksi %4,89 kazançla 101.849 puandan haftayı tamamladı. %18,91 seviyesinden haftaya başlayan 2 yıllık gösterge tahvil faizi %17,53 seviyesine kadar geriledi. 5,72 seviyesinden haftayı karşılayan Dolar/TL, hafta genelinde aşağı yönlü bir seyir izlerken dün ABD Başkanı Trump’ın, Türkiye’ye yaptırım düşünmediğini açıklamasının ardından 5,60’lı seviyelere kadar geri çekildi. Eş anlı olarak Euro/TL’de 5,31 seviyesinin altını test etti. Geçtiğimiz hafta 400 seviyesine kadar yükselen Türkiye’nin risk primini gösteren 5 yıllık CDS oranı hafta içinde 376 seviyesine geriledi.

Yurtiçi piyasaların kapalı olduğu Pazartesi gününde ABD’de Dow Jones ve S&P 500 Endeksleri rekor seviyelerden haftaya başladı. ABD 10 yıllık tahvil faizi %2,12 seviyesinden, Türkiye 10 yıllık tahvil faizi %17,43 seviyesinden haftayı karşıladı. Altının onsu 1.415,85 dolardan, gramı ise 260,5 liradan işleme başladı.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye'nin uzun dönem yabancı para cinsinden kredi notunun "BB"den "BB-" seviyesine düşürüldüğünü ve not görünümünü "negatif" olduğunu bildirdi. Merkez Bankası Başkanı’nın görevden alınması, enflasyonun düşürülmesinde gecikme ve Türkiye'nin Rusya'dan aldığı S-400 hava savunma sistemlerinin teslimatının ABD yaptırımları riski taşıması notun indirilme nedenleri arasında gösterildi.

Salı günü TÜİK tarafından yapılan açıklamaya göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2019 yılı Nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 116 bin kişi artarak 4 milyon 202 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 3,4 puanlık artış ile %13,0 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 3,6 puanlık artış ile %15,0 olarak tahmin edildi. Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı 6,3 puanlık artış ile %23,2 olurken,15-64 yaş grubunda bu oran 3,5 puanlık artış ile %13,3 olarak gerçekleşti.

Hazine ve Maliye Bakanlığı Haziran ayı bütçe raporuna göre merkezi yönetim Haziran’da aylık 12,1 milyar TL açık verdi. Faiz dışı fazla ise aynı ayda 7,7 milyar lira oldu. 2019 yılı Haziran ayında bütçe gelirleri bir önceki yılın aynı ayına göre %7,6 oranında artarak 55,5 milyar TL oldu. Bütçe giderleri ise %12,5 oranında azalarak 67,5 milyar TL oldu. 2019 yılı Haziran ayında vergi gelirleri geçen yılın aynı ayına göre %5 artarak 44,9 milyar TL oldu, faiz hariç bütçe giderleri ise %15,5 oranında azalarak 63,2 milyar TL oldu.

ABD’de sanayi üretimi Haziran'da değişmezken beklenti %0,1 artış olması yönündeydi. Kapasite kullanım oranı ise % 78,1'den % 77,9'a geriledi. Mayıs ayında %0,2 artan imalat sanayi üretimi ise Haziran ayında %0,4 artış gösterdi. Beklenti %0,3 artıştı. Perakende satışlar Haziran ayında %0,2’lik beklentiye karşın %0,4 arttı. Otomobil hariç satışlar% 0,4 artarken, otomobil ve akaryakıt hariç satışlar da %0,3 beklentisine karşılık %0,7 artış yaşandı. Mayıs perakende satış verisi de %0,5'ten %0,4'e aşağı yönde revize edildi.

Almanya'da ekonomik görünüme yönelik yatırımcı güveni art arda üçüncü ayda da geriledi. ZEW ekonomik beklentiler endeksi Temmuz ayında beklenenden fazla geriledi. Buna göre Avrupa'nın en büyük ekonomisine yönelik gelecek altı aya ilişkin yatırımcı beklentileri göstergesi eksi 21,1'den eksi 24,5'e geriledi.

İngiltere'de üç aylık ortalama kazanç Mayıs'ta %3,6 arttı. İstihdam artışı 28 bin seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı %3,8 ile 44 yılın düşüğünde kaldı. İngiltere'de canlı iş gücü piyasası tüketici harcamalarını desteklemekle birlikte işletmelerin personel bulmakta zorlanmasına neden oluyor.

Çarşamba günü TÜİK tarafından yapılan açıklamaya göre Türkiye genelinde konut satışları 2019 Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %48,6 oranında azalarak 61.355 oldu. Konut satışlarında, İstanbul 10.060 konut satışı ve %16,4 ile en yüksek paya sahip oldu. Türkiye genelinde ipotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %84,6 oranında azalış göstererek 7.319, toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı %11,9 olarak gerçekleşti. Diğer konut satışları Türkiye genelinde bir önceki yılın aynı ayına göre %24,7 oranında azalarak 54.036 ‘ya geriledi. Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre %59,2 azalarak 23.265 olurken toplam konut satışları içinde ilk satışın payı %37,9 oldu. Türkiye genelinde ikinci el konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %38,9 azalış göstererek 38.090’a geriledi. Yabancılara yapılan konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %30,5 artarak 2.689 oldu. Haziran ayında ülke uyruklarına göre en çok konut satışı Irak vatandaşlarına yapılırken Irak'ı sırasıyla, İran, Rusya Federasyonu, Almanya, İngiltere ve Kuveyt izledi.

TCMB tarafından açıklanan Türkiye’deki konutların gözlemlenebilen özelliklerinin zaman içinde kontrol edilerek, kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek amacıyla hesaplanan konut fiyat endeksi, 2019 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre %0,49 oranında artarak 110,27 seviyesinde gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre %1,57 oranında artan konut fiyat endeksi, aynı dönemde reel olarak %14,44 oranında azaldı.

ABD’de konut başlangıçları Haziran ayında %0,9 düşüşle 1,25 milyon oldu. Beklenti %0,7 düşüş olması yönündeydi. İnşaat izinleri ise %0,1 artış beklentisine karşılık %6,1 azalarak 1,22 milyon oldu. Bu, Mayıs 2017'den beri en düşük seviye olarak kayda geçti.

İngiltere'de enflasyon Haziran ayında değişmeyerek İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE) % 2'lik hedefinde kaldı. Çekirdek enflasyon aynı dönemde %1,8 ile beklentiye paralel gerçekleşti. Euro Bölgesi enflasyonu yıllık bazda %1,2’den %1,3’e revize edildi. Aylık bazda enflasyon %0,2 ile piyasanın %0,1 beklentisinin hafif üzerinde gerçekleşti.

Perşembe günü ABD’de açıklanan haftalık işsizlik başvuruları 8 bin kişi artışla 216 bin oldu. Beklentiye paralel gelen veride önceki haftanın verisi 209 binden 208 bine revize edildi. 4 haftalık ortalama başvurular 250 azalarak 218.750 olurken devam eden başvurular 42 bin azalarak 1,69 milyona geriledi. Bu, 1970'lerden beri görülen en düşük seviye oldu.

TCMB tarafından periyodik olarak açıklanan yurtdışı yerleşik yatırımcı menkul kıymet istatistiklerine göre 5-12 Temmuz haftasında yurtdışı yerleşik yatırımcılar reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 112,2 milyon dolar hisse senedi satışı yaparken, 229,8 milyon dolar repo dahil Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) alımı gerçekleştirdi. BİST100 Endeksi aynı dönemde %2,55 değer kaybederken, 2 yıllık gösterge tahvil faizi 1 baz puan geriledi. Yılbaşından beri 870,8 milyon dolar hisse senedi alımı ve 2.314 milyon dolarlık DİBS satışı yapan yurtdışı yerleşikler böylelikle 2019 yılında toplam 1.443,2 milyon dolarlık menkul kıymet satışı gerçekleştirmiş oldu.

Yine TCMB tarafından periyodik olarak yayınlanan verilere göre 12 Temmuz ile biten haftada yurtiçinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 337 milyon dolar artarak 115.849 milyon dolara yükselirken, tüzel kişilerinki 104 milyon dolar azalarak 69.683 milyon dolar oldu. Böylece yurtiçi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin toplam döviz mevduatı 233 milyon dolar artarak 185.531 milyon dolara yükseldi. 5-12 Temmuz haftasında yurtiçinde yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin toplam mevduatı içindeki döviz mevduat payı 0,3 puan azalarak %50,6’ya geriledi. Yurtiçi yerleşiklerin aynı dönemde 1.025,6 milyar TL tutarında TL mevduatı bulunmaktadır.

ABD'de Haziran ayında 98,2 olan Michigan tüketici güven endeksi Temmuz ayında 98,4'e yükseldi. Beklenti 98,8 olması yönündeydi. Cari koşullar endeksi 111,9'dan 111,1'e gerilerken beklentiler endeksi 89,3'ten 90,1'e yükseldi.

Haftanın son işlem gününe pozitif başlayan ve 102.882 seviyesine kadar yükselen BİST100 Endeksi %0,28 primle 101.849 puandan günü tamamladı. Küresel piyasalarda karışık bir seyir izleniyor. ABD 10 yıllık tahvil faizi %2,05 seviyesinden, Türkiye’nin gösterge tahvil faizi bir önceki kapanışa göre 8 baz puan düşüşle %17,68’den ve 10 yıllık tahvil faizi 59 baz puan düşüşle %16,15 seviyesinden haftayı kapatıyor. Dolar endeksi 97 sınırının üzerine yükselirken Euro/Dolar paritesi 1,1230 sınırının altına gevşedi. Altının onsu 1.430 dolardan, gramı ise 259,7 liradan alıcı buluyor.

Uzun Vadede Ne Bekliyoruz…
8,01x olan BİST100 cari F/K çarpanı 10,4x olan 5 yıllık ortalamasına göre %22,9 iskontolu. Türkiye için son dönemde artan piyasa volatilitelerinin bir katalizör sonrası normalize seviyeye gelmesi durumunda Türk borsası için önemli bir potansiyelin bulunduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca Türkiye’nin taşıdığı riskleri dengeleyebilecek büyüme potansiyeli de dikkate alınmalı. 2019’un ilk yarısında politika faizini mevcut seviyesi olan %24’te tutan TCMB’nin, Temmuz ayında 200-400 baz puan faiz indirimi yapmasını beklemekteyiz. TCMB 2019 yılı Temmuz ayı beklenti anketine göre; TÜFE’nin Temmuz ayında %1,25, Ağustos ayında %0,85, 2019 yılı sonunda %15,01 ve 12 ay sonrasında %13,90 artması beklenmektedir. Yine aynı şekilde Dolar/TL kurunun 2019 sonunda 6,14, 12 ay sonrasında ise 6,47 olması öngörülmektedir. Cari açığın 2019 sonunda 7,6 milyar dolar, 2020 yılında ise 17,4 milyar dolar olması beklenirken GSYH büyümesinin 2019 yılında -%0,02 ve 2020 yılında %2,6 olması beklenmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %21,43’e, 3 ay sonrasında %19,47’ye, 6 ay sonrasında %18,59’a ve 12 ay sonrasında ise %16,66’ya gerilemesi beklenmektedir. Hali hazırda %16,74 olan 10 yıllık tahvil faizlerinin 12 ay sonrasında %15,68 seviyesinde dengeleneceği beklenmektedir.

Rapor için tıklayınız.
https://bmd.com.tr/page/rapor_detay/3613/haftalik-bulten-19.07.2019.htm

 BMD Araştırma
 Bizim Menkul Değerler A.Ş.
 bmd.com.tr
 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.