Ortadoğu öngörülemez
İran'ın, dün akşam saatlerinde İsrail'e füze saldırısı gerçekleştirmesi tüm piyasalarda
volatilitenin artmasına neden oldu. İran daha önce Nisan ayında da İsrail'e füze
saldırısı yapmıştı, ancak büyük bir hasara veya finansal piyasalarda kalıcı bir tepkiye
neden olmamıştı. Nisan ayında hisse senetleri ve diğer riskli varlıklar satılmış, ancak
daha geniş çaplı bir çatışma ve ekonomik bozulma korkularının dağılmasıyla birkaç
gün içinde toparlanma olmuştu. Ancak bu sefer, Lübnan'ın içinde Hizbullah'a karşı
İsrail'in kara saldırısının başlaması ve İsrail'in karşılık verme sözü, gerilimin tırmanma
olasılığını gündeme getiriyor.
Orta Doğu'da artan gerginlikler yatırımcı güvenini doğal olarak zedeledi ve durum
kötüleşirse, yüksek değere sahip ABD borsası da dahil olmak üzere riskli varlıkların
nasıl tepki vereceği konusunda endişelere yol açtı, hisse senetleri düştü ve Hazine
Bonoları ve dolar gibi güvenli liman varlıklarına akın etti.
Güvenli liman dolar, euro karşısında üç haftanın en güçlü seviyesine yakın işlem
gördü. Makroekonomi de doları destekledi, dayanıklı ABD iş piyasası Kasım ayında
daha küçük bir Fed faiz oranı indirimi için argüman oluşturdu ve euro bölgesi
enflasyon eğilimleri bu ay Avrupa Merkez Bankası'nın gevşemesini destekledi. Eur/Usd
paritesi 1,1045 seviyelerinde. Altın ise tüm zamanların en yüksek seviyesine yakın
2645 usd’den işlem görmekte.
Yatırımcılar için en belirli bir endişe, petrol fiyatlarıdır. Yatırımcılar, Körfez bölgesinden
gelen ham petrolün arz kesintilerine ilişkin korkuların, önceki yoğun gerginlik veya
çatışma dönemlerinde olduğu gibi fiyatları keskin bir şekilde yükselteceğinden endişe
ediyor. Bundan sonraki hamlelerin büyük ihtimalle İsrail'in tepkisine ve İran'ın
ordusuna mı yoksa petrol endüstrisine mi saldıracağına bağlı olacağı çok açık. İsrail'in
İran'ın petrol üretim veya ihracat tesislerine saldırmasının günlük potansiyel olarak
bir milyon varilden fazla maddi hasara yol açabileceği düşünülüyor. Piyasalar da Petrol
arzının etkileneceği konusunda gerçek bir korku var ve tablo netleşene kadar gergin
ve dalgalı piyasa bizi bekliyor. Brent vadeli işlemleri %2,6 artışla varil başına 73,56
dolardan, ABD Batı Teksas Ara (WTI) ham petrolü %2,4 artışla 69,83 dolardan işlem
geçiyor.
Cboe Volatilite Endeksi (VIX), Piyasa dalgalanmalarından korunma talebini gösteren
opsiyon bazlı bir gösterge olan Endeks, dün üç haftanın en yüksek seviyesi olan
20,73'e yükseldikten sonra kazançlarını azaltarak 19,25'ten işlem görmekte. VIX
yükseliyor olsa da 20'nin hemen altında kalması, ham petrol piyasası da dahil olmak
üzere piyasaların henüz tam kapsamlı bir askeri senaryo öngörmediğini gösteriyor.
Ama yine de piyasaların jeopolitik haber akışına karşı inanılmaz derecede yüksek bir
hassasiyet göstermesi muhtemel.
Yurtiçinde ise Jeopolitik risklerden her zamanki gibi en büyük darbeyi BIST100
endeksi aldı, zaten zayıf başlangıç yapmıştık. Çünkü PMI verileri aylardır toparlanma
amaresi vermiyordu ve PMI Eylül ayında 44,3 olarak açıklandı. Yeni siparişlerde Mayıs
2020’den bu yana en keskin yavaşlama kaydedildi. Üretim ve istihdamda daralma hız
kazandı. Girdi maliyetleri belirgin artışını sürdürdü. Enflasyonist baskıların geçtiğimiz
dönemdeki kadar şiddetli olmamasına rağmen, fiyatlarda halen belirgin düzeylerde
seyreden artışlar, talep ortamının iyileşmesi açısından destekleyici olmuyor.
Diğer taraftan İstanbul'da Perakende Fiyat Endeksi Eylül ayında önceki aya göre
+3.90% (önceki: +1.73%) ve İstanbul'da Toptan Eşya Fiyat Endeksi Eylül ayında
önceki aya göre +4.67% (önceki: +0.94%) artış kaydetmesi piyasaları bozuyordu,
İran’ın İsraili saldıracağı haberlerinin ajanslara düşmesi ile de yıkım yaşandı. BIST100
endeksinde 9.200 etrafından son dakikalardaki alımlarla döndük ve bugün sınav günü
9.200’e dip diyorsak 9.450-9.500 bandına gitmemiz lazım yoksa 92,00 altında 9050-
9100 aralığı yeni dip alanımız olur.
A1 Capital Menkul Değerler A.Ş.
www.a1capital.com.tr
***
Yasal Uyarı
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.