Güne Başlarken (AlnusYatırım)

ABD'nin İstihdam Sorunu

Önceki akşam ABD Merkez Bankası FED, toplantıda oy birliği ile faizde değişiklik yapmadı ve %0.00-0.25 bandında tuttu. Zaten piyasa sartlarından ötürü uzun bir süre daha faizi sıfırda tutması bekleniyordu. Beklentilere paralel 2020 ye kadar bir artırım öngörmediklerini açıkladılar. Haberlerde genelde bu öne çıkarıldı. Ancak ekonominin gidişatından korktuğu dikkatlerden kaçmıştı. Zira IMF ABD büyümesi için genelde FED ile paralel gider (örneğin 2020 için % 2 büyüme bekliyorlardı) son güncellemede % 5.9 ABD küçülür demişti. FED ise "% 6.5 küçülürüz" dedi. Üstelik dün üzerinde durup analiz ettiğimiz ABD'nin istihdam yaratamama konusu daha öne çıkmalıydı ama bizim dışımızda pek inceleyen olmadı. Dün ABD'de endeksler % 5-6, Avrupa'da % 3-5 değer kaybetti.

Dün 8.5 Milyon Kişi Geri Dönemeyecek başlıklı bültenimizde ne demiştik: " Son açıklanan veride % 13.3 olan işsizlik oranı ise yılı % 9.3 ile bitirecek ama seneye % 6.5'e inecek. Burası ilginç, çünkü daha 3 ay önce ABD'de işsizlik oranı % 3.5 idi yani 6 milyon kişi işsizdi. ABD'de Covid19 nedeniyle Nisan sonu itibariyle işsiz sayısı 23 milyona işsizlik oranı % 14.7'ye yükselmişken, Nayıs sonu itibariyle işsiz sayısı 21 milyona, oran % 13.3'e geriledi FED diyor ki;21 milyon işsizin ancak 6 milyonu yılsonuna kadar yeniden işbaşı yapabilir. Covidden sonra çıkarılan 8.5 milyon kişi ise yılsonuna kadar işe geri dönemez. Bu "ekonomi açılınca her şey eskisi gibi olacak" söyleminin ekonomi aktörlerince gerçekci bulunmadığının göstergesi... Bu durumun Kasım'daki ABD Başkanlık seçimine etkisi ne olur, izleyip göreceğiz."

Verilere göre şu da bir gerçek ki ABD'de ayrımcılık, istihdamda da devam ediyor. ABD'de Mayısta istihdam % 1.5 iyileşti ve 2 milyon insan geri döndü ancak oran beyazlarda % 1.8 iyileşirken siyahlarda % 0.1 artarak %16.8'e çıktı. Asyalılarda işsizlik oranı % 15.0 iken latinlerde %17.6'da bulunuyor. Bu durum, ABD içinde hoşnutsuzluğu daha da artırıyor. Kasım'daki başkanlık seçimi öncesinde Trump, borsaların yükselişi dışında elinde tutacağı bir şey kalmamış hissediyor.

25 Mayıs'ta George Floyd'un öldürülmesi sonrasında başlayan gösterilerde öfke henüz kontrol altına alınamadı. Dün Seattle'da polis karakolu, belediye ve meclis binasını ele geçiren aşırı sol grup ANTİFA "özerklik" ilan etti. Trump sert çıktı ancak Seattle kenti Belediye Başkanı Jenny Durkan, "Siyahların Hayatı Önemlidir" etiketi ile Twitter hesabından Trump'a verdiği yanıtta, "Hepimizi güvende tut. Sığınağına geri dön" cevabını verdi. Washington eyaleti Valisi Jay Inslee de "Hükümeti yönetmeye kapasitesi olmayan bir adam Washington eyaletinin işine karışmamalı" diyerek, Trump'a "Tweet atmayı bırak" çağrısında bulundu.

Gidişat; ABD'de siyahlar, latinler, asyalıların ittifakı ile ülke genelinde başkana karşı cephenin genişlemesine yönelebilir. Dolayısıyla Trump'tan yurtiçi ve yurtdışında beklenmedik hamleler gelebilir. Bunlardan bazılarının da piyasalar üzerinde etkisi olabilir.

ABD medyasında yer alan haberlere göre, Kovid-19 salgınına karşı alınan önlemlerin aşamalı olarak gevşetildiği ülkede 21 eyalette vaka sayısında artış yaşandı. Ancak bunu önemseyen pek yok. Zira Trump'ın bir an önce istihdamı geri toplaması gerekiyor. ABD Hazine Bakanı Mnuchin, salgında ikinci dalga endişelerine ilişkin "Ekonomiyi yeniden durduramayız. Ekonomiyi durdurursanız daha fazla zarara neden olacağını öğrendiğimizi düşünüyorum." dedi.

STRATEJI
BIST100 en düşük 82 bini görmüş ve arkasından başlayan ralli ile 111 bine kadar ulaştı. Global ralli sürdükçe eşlik eden BIST100 için 109 bin civarı geçiş bölgesi olarak takip edilebilir.


Alnus Yatırım Menkul Değerler A.Ş
www.alnusyatirim.com
 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.