GSYH verisi (Oyak Yatırım)

Yavaşlama öncesi son güçlü büyüme
1. çeyrekte GSYH büyümesi 5.7% oldu... Yılın ilk çeyreğinde GSYH büyümesi yıllık bazda %5,7 ile piyasa konsensüsü ve bizim tahminlerimiz olan sırasıyla %5,6 ve %5,8'e yakın gerçekleşti. Mevsimsellikten arındırılmış çeyreklik büyüme ise bir önceki çeyrekteki %1,0'lık artışın ardından %2,4 olarak kaydedildi. Mevsimsellikten arındırılmış GSYH büyümesi ise geçen yıla kıyasla daha az iş günü olması nedeniyle %5,8 olarak gerçekleşti. Güçlü büyüme rakamlarına rağmen kompozisyon hala sağlıklı olmamakla birlikte bir miktar iyileşme gösterdi. Hem iç hem de dış talep ilk çeyrek büyümesini desteklerken, yatırımlar da rakamlara katkıda bulundu. Ancak, parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerinin hanehalkı tüketimi üzerinde baskı yaratmasını beklediğimizden, yılın geri kalanında ve 2025 yılında tablonun değişmesi muhtemel görünüyor. Ayrıca, ekonomi yönetimi tarafından açıklanan kemer sıkma önlemlerinin kamu sektörü katkısını aşağı çekeceğini düşünüyoruz. Diğer taraftan, dört çeyreklik kümülatif GSYH büyüklüğü bir önceki çeyrekteki 1119 milyar dolardan 1158 milyar dolara yükselerek tüm zamanların en yüksek GSYH büyüklüğüne işaret etti.
Güçlü iç talep büyümeyi taşıdı... 1Ç24'te hane halkı tüketimi %7,3 artarken, kamu harcamalarındaki büyüme oranı memur maaşlarındaki reel büyümenin etkisiyle %3,9 oldu. Bu iki kalem toplam GSYH büyümesine 4,8 puan katkı sağladı. TCMB'nin Temmuz 2023'ten bu yana gerçekleştirdiği 4150 baz puanlık faiz artırımına rağmen, seçim öncesi talebin canlanması ve yılın ilk çeyreğindeki ücret artışları nedeniyle tüketim iştahı güçlü kalmaya devam etti. Son iki yıldır uygulanan aşırı gevşek para politikası Türkiye'de tüketim alışkanlıklarını değiştirirken, iç talepteki yavaşlama zaman alacaktır. İhracat (turizm dahil) yıllık bazda %4,0 artarken, ithalat %3,1 daralmış; böylece dış talep GSYH büyümesine 5 yıl üst üste negatif katkının ardından 1,7 puan katkı sağlamıştır. Geçen yıl deprem felaketi nedeniyle oluşan zayıf baz ihracat artışında ana etken olarak görülürken, turizm faaliyetleri de nispeten güçlü seyretmiştir. İlk çeyrekte yatırımlar makine ve teçhizat yatırımlarının (yıllık +%11,9) etkisiyle %10,3 artarken, inşaat yatırımları %9,6 yükseldi. Deprem bölgelerinin yeniden inşası nedeniyle inşaat yatırımlarının önümüzdeki çeyreklerde de güçlü kalması bekleniyor.
İnşaat sektörü yine güçlü büyüdü... İnşaat sektörü, depremden etkilenen bölgenin yeniden inşası ve kentsel dönüşümün son 5 çeyrektir önemli rol oynamasıyla birlikte %10,1'lik büyüme ile bir kez daha güçlü bir performans sergiledi. Hatırlanacak olursa, merkezi hükümet 2023 yılına 800 milyar TL'lik harcama aktarırken, Orta Vadeli Programa göre 2024 yılında 1,1 trilyon TL'lik harcama yapılacaktır. Finans sektörünün büyümesi yüksek baz nedeniyle yıllık %2,0 artışla ivme kaybederken, yüksek faiz ortamında yavaşlamanın önümüzdeki dönemde de devam etmesi beklenebilir. Diğer taraftan, imalat sektörü ilk çeyrekte yıllık bazda %4,9'luk artışla ivme kazanırken, bunun sinyalleri sanayi üretim rakamlarında zaten verilmişti. Tarım sektöründeki büyüme, muhtemelen ılıman ve yağışlı hava ve devletin TMO'ya (Toprak Mahsulleri Ofisi) yaptığı yüklü transferler nedeniyle ivme kazanmış görünüyor. Hizmet sektörü geçen yılki yüksek bazın etkisiyle yıllık bazda %4,3 oranında büyüdü.
Çalışanların ücretlerinin payı arttı... Çalışanların ücretlerinin cari fiyatlarla Gayri Safi Katma Değer içindeki payı bir önceki yıl %37,8 iken 1Ç2024'te %42,0 oldu. Diğer taraftan, net işletme artığı/karma gelirin payı bir önceki yıl %40,0 iken bu yıl %44,2 oldu.
Büyüme yılın geri kalanında ve 2025 yılında yavaşlayacak... Piyasa Katılımcıları Anketi'ne göre 2024 yılı büyüme beklentisi %3,3 ile bizim beklentimiz olan %2,9'un üzerinde. Tahminimiz temel olarak hane halkı tüketimindeki yavaşlamaya dayanırken, büyümenin küresel büyüme ve yatırımlardaki hızlanma yoluyla dış talep tarafından taşınması muhtemeldir. Kredi kartı satışları ve kredi büyümesine göre beklenen yavaşlama henüz gerçekleşmedi, ancak kapasite kullanım oranı ve reel kesim güven endeksi Mayıs ayında bir miktar kötüleşti. Böylece yılın ikinci çeyreğinde yatay bir çeyreklik büyüme görebiliriz, üçüncü çeyrekte ise TCMB'nin çıktı açığı negatif bölgeye geçiş yapabilir. İkinci yarıda asgari ücrette bir artış olmaması durumunda bu yavaşlamanın gerçekleşmesini bekliyoruz.
Saygılarımızla,

Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.