Global: Yeni petrol fiyatı tavanı ve OPEC'in yanıtı…
• 5 Ekim Çarşamba BM Yaptırımları
27 ulustan oluşan blok, Rus petrolüne yönelik bir ambargonun yürürlüğe gireceği 5 Aralık'a kadar G-7 Grubu'nun istediği fiyat sınırının üzerinde deniz yoluyla diğer ülkelere taşınmasına yasak getirecek. Gelecekteki üst sınır için belirli bir fiyat henüz tanımlanmadı.
Bazı AB ülkeleri bunun denizcilik sektörlerine zarar vereceğinden endişe duyduğundan, tavan fiyat konusunda anlaşmaya varmak kolay olmadı. Çek Cumhuriyeti, yeni yaptırımların ayrıca çelik ürünleri, odun hamuru, kağıt, makine ve cihazlar, kimyasallar, plastik ve sigara gibi mallara "genişletilmiş ithalat yasağı" da içerdiğini söyledi. Rus kuruluşlarına BT, mühendislik ve hukuk hizmetleri sağlama yasağı da yürürlüğe girecek.
27 ulustan oluşan blok, boru hattıyla değil deniz yoluyla gelen Rus petrolünü yasaklamayı kabul etti, ancak bazı üye ülkeler hala düşük fiyatlarla Rus tedarikine ihtiyaç duyuyor. Önceki önlemlerin etkinliğini sorgulayan ve daha önce daha fazla enerji yaptırımını destekleyemeyeceğini söyleyen Macaristan, enerji güvenliğini riske atacak her türlü yeni adımdan muaf tutulduğunu söyledi.
• OPEC+'ın Yanıtı
Suudi Arabistan ve Rusya'yı içeren bir grup olan OPEC+ üyeleri, üretimi günde iki milyon varil azaltacaklarını söylediler. Grup, dünya ekonomisi yavaşlarken son aylarda düşen fiyatları istikrara kavuşturmak istediğini söyledi.
Ülkelerin daha az pompalamayı planladığı beklentileri, bu hafta petrol fiyatlarını zaten yükseltmişti. Brent tipi ham petrolün varil fiyatı Çarşamba günü neredeyse %2 artışla varil başına 93 doların (82 £) üzerine çıktı.
RAC otomobil grubu sözcüsü Çarşamba günü açıklanan düşüşün "kaçınılmaz olarak" daha yüksek petrol fiyatlarına yol açacağını ve toptan yakıt maliyetini artıracağını söyledi.
Bu karar, Ukrayna'daki savaşın arzı kesintiye uğratmasıyla petrol fiyatlarının artmasının ardından, ABD ve diğerlerinin daha fazla pompalama yönündeki ricalarına rağmen geldi. ABD, ulusal stoklardan petrolü "uygun olduğu şekilde" serbest bırakmaya devam etme ve Kasım ayında yapılması planlanan ara seçimlerde Amerikan seçmenleri için önemli bir konu olan pompadaki fiyatları dizginlemeye çalışmanın başka yollarını aramaya söz verdi. Hareketin, ABD'nin ülkeye para akışını ve askeri kullanıma sokulmasını sınırlamanın bir yolu olarak önerdiği bir plan olan Rusya'dan petrol için bir fiyat sınırı belirleme çabalarını da bozması muhtemel.
OPEC üyeleri, küresel ekonominin resesyona doğru gittiğine dair korkular arasında, gelecekteki petrol talebine ilişkin önemli "belirsizliğe" bir yanıt olarak kararlarını savundular. Birleşik Arap Emirlikleri Enerji Bakanı Suhail al-Mazroui, OPEC+ üyeleri planları görüşmek üzere Viyana'da toplanırken gazetecilere verdiği demeçte, "Karar siyasi değil tekniktir" dedi.
• Jeopolitik ve Ekonomik Etki
OPEC+'ın son kararı sadece petrol piyasaları için değil, jeopolitik için de önemli. Hareket, yalnızca petrol fiyatlarını artırma riskini taşımakla kalmıyor, aynı zamanda Batı'nın Ukrayna'daki savaşını sürdürmek için kullanılan Rus petrol gelirini kısıtlama çabalarına da zarar verecek. Birçok ülke bunu, başta Suudi Arabistan olmak üzere büyük petrol üreticilerinin koruyucu petrol piyasası yönetimi adına Rusya'nın yanında yer almasının açık bir göstergesi olarak görecektir.
Yüksek petrol fiyatları, bu yılın başlarında dünyanın dört bir yanındaki ülkeleri vuran, enflasyon oranlarını on yıllardır görülmeyen seviyelere iten ve siyasi gerilimleri artıran tüketici fiyatlarındaki artışın ana itici gücü oldu. Gıda da dahil olmak üzere diğer birçok temel gıda maddesinin fiyatları artmaya devam etse bile, son düşüş tüketicilere bir miktar rahatlama sağladı.
Analistler, bazı ülkelerin zaten söylediklerinden daha az üretim yaptığı ve Capital'in sonuç olarak küresel arzda %1'lik bir düşüş öngördüğü için kesintilerin etkisinin muhtemelen boyutunun önerebileceğinden daha az önemli olacağını söyledi. Minerva Analysis'in direktörü Kathleen Brooks, üretim kesintisinin "insanların aradığı en kötü senaryo" olduğunu söyledi - buna göre, İngiltere finans piyasalarında ağırlık yaratacak ve ekonomi genelinde fiyatların yükselmeye devam edeceğine dair korkuları artıracak: "En yüksek enflasyon açısından anlatıyı değiştiriyor - henüz orada olmayabiliriz" dedi.
https://terayatirim.com/arastirma/teradan-notlar/061020220923
Enver Erkan
Araştırma - Başekonomist
Tera Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
www.terayatirim.com
***
Yasal Uyarı
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.