Eylül 2020 Ödemeler Dengesi (İş Yatırım)

Ödemeler dengesindeki bozulmada en kötüyü geride bırakıyoruz…

Eylül ayı sonuçları kur şoku ve ekonomideki sıkılaşma adımlarına paralel cari dengede sınırlı bir toparlanmaya işaret ediyor. Buna karşın finans hesabında efektif ve mevduat kaynaklı çıkışlar nedeniyle rezerv kaybı devam ediyor. Ödemeler dengesinde en kötünün geride kaldığını düşünüyoruz. Yüksek kur ve Ankara'nın sıkılaşma adımları ile Ekim ayından itibaren ödemeler dengesinde kademeli bir iyileşme öngörüyoruz.

Eylül ayında cari açık 2,4 milyar dolar ile piyasanın (2,5) ve İş Yatırım'ın (2,9) tahminlerinin altında geldi. Cari dengedeki eğilimleri daha net gösteren çekirdek denge (altın ve enerji hariç) 3,2 milyar dolar fazla ile 2020 Ocak ayından beri gördüğü en yüksek değere ulaştı.

Yıllık rakamlar düşük baz etkisi nedeniyle kötüleşmeye devam ediyor. 12 aylık birikimli cari açık Ağustos ayına göre 5,2 milyar dolar artarak 23,2 milyar dolardan 27,5 milyar dolara yükseliyor. Çekirdek dengedeki bozulma daha sınırlı. 12 aylık çekirdek fazla 2,8 milyar dolar azalarak 19,2 milyar dolara geriliyor.

Hizmetler dengesinde yıllık daralma Ağustos ayındaki %68'den %55'e geriliyor. Turizmdeki sınırlı toparlanma 1,7 milyar dolarlık, Ağustos ayına göre 0,2 milyar dolar daha yüksek bir fazlayı mümkün kılıyor.

Finans hesabında Ağustos ayında başlayan çıkışın (0,2 milyar dolar) Eylül ayında 1,2 milyar dolar ile hızlandığı görülüyor. Kanal bazında bakıldığında doğrudan yatırımlardan 0,4 milyar dolar, kredilerden 0,1 milyar dolar, ticari kredilerden 0,1 milyar dolar giriş, efektif ve mevduattan 1,2 milyar dolar, portföyden 0,6 milyar dolar çıkış görülüyor.

Efektif ve mevduat alt detaylarında, yerli bankaların yurtdışındaki muhabir hesaplarına 0,5 milyar dolar çıkış, yabancı banka ve kişiler kaynaklı 1,0 milyar dolar çıkış, TCMB'den 0,3 milyar dolar giriş görülüyor.

Alt detaylara aktör bazında bakıldığında genel hükümet ve TCMB'den sırasıyla 0,4 ve 0,3 milyar dolar giriş, bankalar ve diğer sektörlerden sırasıyla 1,8 milyar ve 0,1 milyar dolar (sermaye çıkışı 0,6 milyar, doğrudan yatırım 0,4 milyar) çıkış görülüyor.

Kredilere baktığımızda Eylül ayında bankaların (1,2 milyar UV dış borç ödeme, 1,4 milyar UV dış borçlanma, 0,5 milyar dolar net KV borçlanma) dış borç kullanımının 2019 Kasım ayından bu yana ilk defa dış borç ödemelerinden büyük olduğunu görüyoruz. Şirketler ise (1,4 milyar UV dış borç ödeme, 0,8 milyar UV dış borçlanma, 0,2 milyar net KV dış borçlanma) net dış borç ödeyicisi olmaya devam ediyor. 2020'nin ilk dokuz ayında uzun vadeli dış borç çevirme oranları bankalar için %77,8 (ilk sekiz ay %75,1), şirketler için %62,6 (ilk sekiz ay %59,5) olarak gerçekleşti.

Lafı çok uzatmadan toparlayalım. Ağustos ayına göre gerileyen cari açık (2,4 milyar dolar) devam eden finansman çıkışı (1,2 milyar dolar) ve net hata kaleminden çıkış (0,1 milyar dolar) ile birleşince ortaya 3,6 milyar dolarlık sürdürülemez bir rezerv kaybı çıkıyor. Son yedi ayda (Mart-Eylül) Merkez Bankası rezervlerindeki kayıp 53 milyar dolar ile (Katar swap parası hariç) ödemeler dengesi serisinin başladığı 1984 senesinden bu yana görülen en yüksek tutara ulaştı.

Ödemeler dengesinde cari açığın artması ve finansman çıkışıyla oluşan bu durumun sürdürülemez olduğu Ağustos - Ekim aylarında Türk lirasında yaşanan değer kaybıyla birlikte Ankara tarafından da anlaşıldı ve daraltıcı politikalar uygulanmaya başlandı. Merkez Bankası ve ekonomi yönetiminde yapılan değişikliklerle Ankara'nın parasal sıkılaşmayı sürdüreceği ve piyasa dostu politikalarla para girişini hızlandırmaya çalışacağına işaret ediyor. Ödemeler dengesinde önümüzdeki aylarda kademeli bir iyileşme bekliyor, en kötüyü geride bırakıyoruz diyoruz. 2020 yılı için cari açık tahminimizi 33 milyar dolarda (2020 milli gelirinin %5'i) tutmaya devam ediyoruz.



İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.isyatirim.com.tr

                                 ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.