Enflasyon efektif fonlama oranını aştı, GLP’de artırım yolda (KapitalFX)

Enflasyon efektif fonlama oranını aştı, GLP'de artırım yolda...

Türkiye'de Kasım ayında tüketici fiyatları (TÜFE) %1,10 olan piyasa beklentisinin üzerinde %1,49 oranında artış gösterdi. Böylece yıllık enflasyon da beklenti olan %12,50'un üzerinde %12,98 seviyesinde gerçekleşti. Çekirdek TÜFE, Ekim ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %12,31 olan beklentilerin bir miktar altında %12,08 artış gösterdi. ÜFE ise Ekim'de %2,02 arttı ve yıllık artış oranı da %17,30 oldu.

 

Genel enflasyon gerçekten çok yüksek, özellikle de Merkez Bankası'nın ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin %12,25 seviyesinde kaldığımı düşünecek olursak nominal faizlerin çok üstüne çıkmış durumda. Bu da reel faizin hali hazırdaki noktalarda negatife düşmesine sebebiyet veriyor. Tabii, Kasım ayının tipik enflasyon oranının üzerine hem değer kaybeden TL'den dolayı artan ithal mal fiyatları, hem de artan petrol fiyatlarının enerji maliyetlerine yansımasını eklendiğinde bu denli yüksek bir rakam ortaya çıktı. Son 3 ayda TL, USD'ye karşı %12,5 değer kaybetti; 2-3 ay gecikmeli bir etkiyle TL'deki her %10'luk değer kaybı da manşet enflasyona %1,5 ekliyor. Aralık ayında, geçen yılın Aralık ayındaki yüksek artışın yarattığı baz etkisi nedeniyle enflasyon bir miktar gerileyebilir ancak TL'de ilave değer kaybı görülmesi durumunda enflasyon, özellikle de dezenflasyon sürecinin başlaması beklenen 1Q18'de de yüksek kalmaya devam edecektir.

 

Sıkıntılı durum olarak; girdi maliyetleri genelde USD bazlıdır ve bu durum da TL değer kaybettikçe enflasyonun yükselmesinin ana nedenidir. ÜFE kur geçişkenliğini ilk gördüğümüz kanal olması bakımından önemlidir. Hem uluslararası piyasalarda emtia fiyatlarının yükseliş eğilimi, hem de TL'nin değer kaybı ÜFE'deki yükselişin de nedeni olarak öne çıkıyor. ÜFE'nin bu denli yüksek kalması aynı zamanda TÜFE'de beklenen iyileşmenin olmamasının da ana nedeni olarak gösterilebilir. Çünkü genelde maliyet ve fiyat artışları ilk önce ÜFE, ardından dar kapsamlı enflasyon gösterrgeleri ve en sonunda genel tüketici enflasyonuna yansıyor. Bu yüzden ÜFE'de düşüş sağlanmadan TÜFE'de istenen düşüşün sağlanamayacağnı ve dezenflasyon sürecinin başlatılamayacağını belirtmek isteriz.

Ana detayları incelediğimizde %3,77'lik aylık artış gösteren giyim ve ayakkabı grubunun enflasyon içerisinde en yüksek katkıyı yapan kalemler içerisinde başı çektiğini, gıda ve alkolsüz içeceklerdeki %2,11'lik, ulaştırmada da petrol fiyatlarındaki yükselişin etkisiyle %2,01 oranında olan artışın manşet enflasyon üzerinde etkili olduğunu görmekteyiz. Genel enflasyondan daha yüksek artış gösteren bu 3 ana kalemden, özellikle gıda ve ulaştırmadan, anlıyoruz ki, Türkiye aynı zamanda kendi lokal ekonomi politikasını yerli üretimin artırılması ve ithal girdi bağımlılığının azaltılması yönünde oluşturmalıdır. Bu politika oluşturulmadan özellikle gıda fiyatlarının kontrolünü sağlamak zor görünmektedir.

Ülkeler Nominal Faiz Enflasyon Reel Faiz
Brezilya 7,50% 2,7% 4,67%
Hindistan 6,00% 3,6% 22,32%
Endonezya 6,50% 3,6% 2,80%
Güney Afrika 6,75% 4,8% 1,86%
Türkiye 12,25% 13,0% -0,65%
Rusya 8,25% 2,7% 5,40%
Meksika 7,00% 6,4% 0,56%
Arjantin 28,75% 24,5% 3,41%
Pakistan 5,75% 3,8% 1,90%
Mısır 18,75% 30,8% -9,21%
Katar 2,25% 0,2% 2,07%
Ortalama 1,38%
Medyan 2,07%

Cari enflasyon oranları itibariyle bazı ülkelerin ve Türkiye'nin reel faiz seviyelerini karşılaştırdığımızda, enflasyonun altında kalan efektif fonlama oranının reel faizin negatifte kalmasına neden oluğunu görmekteyiz. Bu noktada Merkez Bankası'nın 14 Aralık'ta atması gereken faiz adımının kayda değer bir adım olması gerekmektedir. 150 ila 250 baz puanlık bir faiz artırımının bile yetersiz kalma olasılığı bulunmaktadır. Bu noktada küresel konjonktürde Türkiye sermaye girişleri devam ederse bizim açımızdan daha pozitif bir ortam oluşabilir, ancak bu ortamda Merkez Bankası faiz artırsa bile istenen fiyat istikrarı sağlanmayabilir.

 

Enver ERKAN
Araştırma Müdür Yardımcısı





KapitalFX / Reel Kapital Menkul Değerller
www.kapitalfx.com
destek@kapitalfx.com
 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.