Enflasyon Analizi (Oyak Yatırım)

Ana eğilimde düzelme… Mayıs’ta tüketici enflasyonu %3,3 seviyesindeki piyasa beklentisi ve bizim beklentimizin hafif üzerinde %3,4 olarak gerçekleşti. Böylece yıllık enflasyon %69.8'den %75.45’e yükseldi ve uzun zamandır Merkez Bankası’nın iletişimini yaptığı zirve bu seviyede gerçekleşmiş oldu. Geçen sene Mayıs ayında 25m3’e kadar olan doğalgaz kullanımını ücretsiz hale getiren uygulama nedeniyle aylık konut enflasyonu %-13.8 olarak gerçekleşmişti. Bu sene Mayıs'ta bu uygulamanın sonlandırılması ‘konut, su elektrik ve diğer’ kaleminde aylık bazda %7.1'lik enflasyon oluşturdu. Aylık enflasyonun yaklaşık 1 puanı bu kalemde gelirken bu kalemdeki yıllık enflasyon da %55.5'ten %93.2’ye yükseldi.
Mal enflasyonunda artış… Enflasyonu yukarı iten diğer unsurlardan gıda enflasyonu aylık bazda %1.7 olarak gerçekleşirken aylık enflasyona katkısı 0.43 puan oldu. Yıllık bazda gıda enflasyonu %68.5'ten 70.1'e yükselirken gıda ve içecek, enerji, tütün ve altın hariç TÜFE’yi gösteren çekirdek C endeksi %75.8'den %75.0'e geriledi. Sezon açılışının yarattığı mevsimsellik nedeniyle aylık bazda %9.6 enflasyona sahip giyim ve ayakkabı kalemi aylık enflasyona 0.6 puan katkıda bulundu. Ancak bu kalemde yıllık enflasyon %51.2'den %50.85'e geriledi. Mal enflasyonunu yukarı iten bir diğer unsur da enerji maliyetlerindeki artış oldu. Aylık enerji enflasyonu %4.91 olarak gerçekleşirken yıldan yıla enerji enflasyonu %42.8'den %89.7'ye yükseldi. Bu oran Aralık 2022'den bu yana görülen en yüksek yıllık enflasyona işaret ediyor. Temel mal enflasyonundaki gevşemeye rağmen gıda ve enerjinin yüksek seyri mal enflasyonunun Mayıs’ta %59.7'den %67.6'ya yükselmesine neden oldu. Uzun süredir katılık arz eden hizmet enflasyonu ise hafif bir düşüş göstererek yıllık bazda %97'den %95.9'a geriledi. Kira enflasyonu rekor kırmaya devam ederek %124.5'ten %125.1’e yükselirken toplam hizmet enflasyonunda düşüş kira dışı kalemlerde görülen gevşemeden kaynaklandı. Lokanta ve oteller enflasyonu Mayıs’ta %95.8’den %92.4’e düşerken ulaştırma enflasyonu da %100.75’ten %99.10’a geriledi.
Trend enflasyon %50.0’nin altında… C endeksindeki gevşemeye karşılık işlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içecekler ve tütün ile altın hariç TÜFE’yi temsil eden B endeksine göre çekirdek enflasyon aylık %3.77 ile yıllık bazda %72.7'den %73'e yükseldi. Tüm yukarı yönlü etkiler mevsimsellikten arındırılmış bazda aylık enflasyonun %3.30'dan %3.65'e yükselmesine neden oldu. Aylık enflasyondaki bu artışa rağmen trend enflasyon göstergesi olan yıllıklandırılmış 3 aylık ortalama TÜFE enflasyonu %52.4'den %49.5'e geriledi. B endeksine göre trend enflasyon %53.1’den %50.2’ye gerilerken aylık hizmet enflasyonu da %4.3'ten %4.1'e, yıllık hizmet enflasyonu %70.4'den %65.9'a düştü.
Enerji kaynaklı maliyet baskısı… ÜFE enflasyonu Mayıs ayında aylık bazda %1.96 olarak gerçekleşirken yıllık enflasyon %55.7'den %57.7'ye yükseldi. Bu artışta enerji maliyetlerindeki artışın etkisi büyük olurken aylık enflasyona en büyük katkı 0.57 puan ile elektrik gaz üretim ve dağıtımı kaleminden geldi. Bu kalemi 0.48 puan ile gıda ürünleri takip etti. Önümüzdeki dönemde enerji maliyetlerinin yüksek seyri TÜFE’ye geçişkenlik yaratacak bir maliyet artışı oluşturabilir. Talep koşullarının durulması ile dengelenebilecek bu durumun geçici olmaması durumunda işletmelerde üretim düşüşü ve istihdam kayıpları ile karşılaşabiliriz.
Yaz ayları kritik… Merkez Bankası'nın projeksiyonları ile oldukça uyumlu bir görünüm arz eden Mayıs ayı TÜFE enflasyonunun Merkez Bankası'nın politika duruşunu değiştirmesini ya da bir sonraki PPK toplantısında yeni bir sözlü yönlendirmede bulunmasını beklemiyoruz. Ancak likidite koşullarının seyrine bağlı olarak Merkez Bankası zorunlu karşılıklar veya diğer likidite araçlarıyla talebi kontrol altına almaya yönelik yeni önlemler açıklayabilir. Hatırlatmak gerekirse Merkez Bankası en son PPK toplantısının ardından zorunlu karşılık oranlarını arttırmış, pozitife dönen APİ fonlamasını yeniden negatife çekmişti. Mayıs sonu itibariyle APİ fonlaması -142 milyar TL seviyesinde bulunuyor. Merkez Bankası'nın yaz aylarında mevsimsellikten arındırılmış aylık enflasyonun %3'ün altına gelmemesi durumunda son çeyrekte miktarsal sıkılaştırmayı ek parasal sıkılaştırma ile destekleme ihtimali bulunuyor. Bu yüzden önümüzdeki 3 ayın aylık enflasyon gerçekleşmeleri Merkez Bankası’nın yılın geri kalanında uygulayacağı para politikası duruşu açısından oldukça önemli olacak.


Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.