Dış ticarette parite etkisi tersine döndü - Dünya

Dünya gazetesinde yayınlanan habere göre; Türk lirasında değer kaybı ihracatta artışa yol açmadığı gibi, doların son dönemde Euro’ya karşı değerlenmesi ihracatı dolar cinsinden aşağı çekiyor. 2021 başında 1,22 seviyesinde bulunan Euro-dolar paritesinin üçüncü çeyrekle birlikte hızla ivme kaybetmesiyle, paritenin dış ticarete etkisi de olumsuza döndü. İhracatın dolar cinsinden tutarı, Ağustos 2021’den itibaren artan miktarda aşağı yönlü bir seyir izliyor. Paritedeki düşüş, toplam ihracatı Ağustos 2021-Haziran 2022 arasındaki 11 aylık dönemde 7,2 milyar dolar, bu yılın ilk 6 ayında ise 5,8 milyar dolar aşağı çekti. Parite etkisi, ithalata 4,4 milyar dolar negatif katkı verdi. Euro/dolardaki düşüş, 2022’de dış ticaret verilerini negatif etkiliyor. Geçen yıl pozitif etki veren parite, 2022’nin ilk yarısında ihracatı 5,8, ithalatı 4,4 milyar dolar aşağı çekti.


COVID-19 sonrasında önce faizlerin dibe inmesi ve ardından gelen parasal genişleme ile krizin küresel ekonomiye etkisi olabildiğince sınırlandı. Ardından gelen toparlanma ile hem büyüme, hem uluslararası ticaret artışa geçti. Hem güçsüz dolar, hem de artan talep emtia fiyatlarının rekorlar kırmasını sağladı. Zamanla, enflasyon beklentilerin üzerinde değerler almaya başlayınca, para muslukları önceden tahmin edilenden daha hızlı kısıldı.

Küresel ölçekte parasal genişlemenin sonuna gelinirken, dolar da Fed’in güçlü sıkılaşma önlemleriyle dünya çapında güçleniyor. Dolar endeksi geçen yılın aynı günlerinde 90 seviyesinde iken, dün 107’ye ulaştı ve 20 yılın zirvesini gördü. ABD Doları büyük para birimlerine tamamına karşı değer kazandı. Emtia fiyatlarında da bir süredir hızlı bir gerileme var. Sadece enerji değil, tarımsal ürünler, metaller hızla değer kaybediyor.