Dış Ticaret Dengesi (Oyak Yatırım)

Sayın MATRİKS HABER,
Dış Ticaret Dengesi Raporumuz için tıklayınız.
Dış ticaret açığı sert geriledi
Eylül ayında 5,0 milyar dolarlık açık... Eylül ayında dış ticaret açığı yıllık bazda %47,8 oranında azalarak 5,0 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylelikle TCMB'nin sıkılaştırma adımları başta ithalat olmak üzere dış ticaret rakamlarına yansımaya başlamış görünüyor. İhracat bir önceki yıla göre %0,5 azalarak 22,5 milyar dolar olurken, ithalat %14,6'lık sert bir düşüşle 27,5 milyar dolara geriledi. Eylül ayında mevsimsellikten ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat bir önceki aya göre %1,7 artarken, ithalat %6,5 azaldı. 12 aylık dış ticaret açığı Ağustos ayındaki 118,2 milyar dolardan 113,6 milyar dolara gerilerken, enerji ve altın hariç dış ticaret açığı bir önceki aydaki 24 milyar dolardan Eylül ayında hafif bir düşüşle 23,9 milyar dolara indi. Bu arada, ihracatın ithalatı karşılama oranı yıllık bazda 11,6 puan artarak %81,8 olurken, çekirdek ihracat/ithalat oranı 0,4 puanlık hafif bir artışla Eylül ayında %101,2'ye yükseldi. Yıllık bazda enerji ithalatı Eylül ayında doğal gaz fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle %36,4 oranında azalırken, altın ithalatı Şubat 2022'den bu yana ilk kez yıllık bazda %30,7 oranında azalarak 1,9 milyar dolara geriledi. Altın ithalatına getirilen kota, TCMB'nin altın alımını durdurması ve yükselen TL faizleri Türkiye'de altın talebini yavaşlatmış görünüyor. TCMB'nin son dönemde attığı sıkılaştırma adımları, vergi artışları, alım gücündeki düşüş, enerji fiyatlarındaki gerileme ve altın ithalatına getirilen kotanın ardından dış ticaret açığının önümüzdeki dönemlerde daha da daralmasını bekliyoruz.
Tüketim malı ithalatında bir rekor daha... Tüketim malı ithalatı Eylül ayında da güçlü seyrini sürdürürken, TCMB'nin sıkılaştırma adımlarının ardından yıllık büyüme trendi yavaşladı. Bu çerçevede, Temmuz ayında %99,6 olan yıllık büyüme oranı Eylül'de %37,2'ye geriledi. Otomobil ithalatındaki güçlü talep Eylül ayında da devam ederken, dayanıksız tüketim malları ve yarı dayanıklı tüketim mallarına yönelik ithalat talebi ivme kaybetmeye başladı. Yüksek enflasyon ortamında tasarruf araçlarının yetersizliği otomobilin bir yatırım aracı haline gelmesine yol açmıştı. Ancak, son dönemdeki sıkı politika ve yüksek borçlanma maliyetleri nedeniyle otomotiv talebinin yavaşlaması ve tüketim ithalatını aşağı çekmesi muhtemel. Bu arada, sermaye malı ithalatı %14,9'luk artışla güçlü seyrini korudu. Öte yandan, ara malı ithalatı geçen yılki yüksek baz nedeniyle %24,2 oranında daraldı.
Yüksek teknoloji ihracatı artıyor... Yüksek teknoloji ihracatı Eylül ayında toplam içindeki payını bir önceki yılın aynı ayındaki %2,6 seviyesinden %4,1'e yükseltirken, tutar olarak da %52,4 artışla 859mn dolara ulaştı. Ancak, düşük teknoloji ve düşük-orta teknoloji ihracatı, ÜFE bazlı reel efektif döviz kurunun yükselmesi nedeniyle sırasıyla %6,7 ve %3,6 daralarak durgun seyretmeye devam etti. Türk ihracatçıları, Çin sınırlarının 2023 başından bu yana yeniden açılmasıyla pazar paylarını kaybetmiş olup, bu durum düşük teknoloji üreticilerini daha fazla etkileyebilir.
Çin ithalatta zirvede... Euro Bölgesi'nin ihracat büyümesi, bölgeden gelen yumuşama sinyallerine rağmen EURUSD paritesindeki yıllık %6,2'lik yükseliş sayesinde Eylül ayında %1,1 seviyesinde gerçekleşirken, bölgeden yapılan ithalat özellikle iç pazarlardaki güçlü otomotiv talebinin etkisiyle %4,8 arttı. İhracat bölgeleri arasında Almanya yine ilk sırada yer aldı. Almanya'ya yapılan ihracat yıllık bazda %12,7 oranında daralarak 1,8 milyar dolar olurken, İtalya ve Fransa'ya yapılan ihracat sırasıyla %19,2 ve %6,8 oranında arttı. Diğer taraftan, ABD'ye yapılan ihracat yıllık bazda %12,7 oranında daralarak 1,2 milyar dolar olurken, Rusya'ya yapılan ihracat 2 ay üst üste %25,0 oranında azaldı. Rusya'ya ihraç edilen ürünler arasında kimyasallar, otomotiv, meyve ve sebze, tekstil ürünleri ve endüstriyel makine/ekipman parçaları ilk sıralarda yer alıyor. Öte yandan, Rusya'dan yapılan ithalat enerji fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle Eylül ayında %49,7 oranında azalarak 3,1 milyar dolara gerilerken, Çin yine ilk sırada yer aldı. Çin ve İran'dan yapılan ithalat sırasıyla %0,6 ve %1,8 oranında artarak 3,7 milyar ve 1,9 milyar dolara yükseldi.
 



Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.