Dış Ticaret Dengesi (Oyak Yatırım)

Yıllık dış ticaret açığında düşüş
2023 dış ticaret açığı 106 milyar dolar… Aralık ayında geçen senenin aynı ayında kaydedilen 9.65 milyar dolarlık açığın oldukça altında kalarak 6.0 milyar dolar açık veren dış ticaret dengesi 2023 yılının tamamında 106 milyar dolar açık verdi. Önceki sene dış ticaret açığı 109.4 milyar dolar olmuştu. İhracat önceki seneye göre %0.6 gibi sınırlı bir artış göstererek 255.8 milyar dolar olurken ithalat %0.7 düşüşle 361.8 milyar dolar oldu. 2023 yılında net enerji ve altın dengesindeki bozulmaya karşılık enerji dışı ticaret dengesinin iyileşmesi toplam dış ticaret açığının azalmasına neden oldu. 2022’de 12.9 milyar dolar fazla veren enerji ticaret dengesi 2023’te 52.7 milyar dolar açık verirken önceki sene 122.3 milyar dolar seviyesindeki enerji dışı açık 53.3 milyar dolara geriledi. Altında dış ticaret açığı ise 19.4 milyar dolardan 25.7 milyar dolara yükseldi. Önümüzdeki dönemde ihracatın büyük bir sıçrama göstermesini beklememekle birlikte ithalatın zayıf seyrini sürdürmesi dış ticaret açığındaki düşüşün devam etmesine neden olacaktır. Doğalgaz maliyeti başta olmak üzere enerji maliyetlerindeki artış ve/veya alım gücündeki düşüşe karşılık korunma güdüsüyle oluşan altın talebinin durulmaması bu beklentimizin üzerindeki en büyük yukarı yönlü riskleri oluşturuyor.
İhracatta en büyük artış gıdada… Gıda ihracatındaki canlı seyir 2023’te de devam etti ve 2023 yılında önceki seneye göre ihracatı en yüksek artan kalem %41.4 ile esası yiyecek ve içecek olan işlenmemiş hammaddeler oldu. Bu kalemi %23.5 ile binek otomobilleri ve %20 ile sanayi ile ilgili taşımacılık araç ve gereçleri takip etti. Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre 13 mal grubu toplam ihracat artışının üzerinde ihracat büyümesi gösterirken 6 mal grubu toplam ihracat büyümesinin altında ihracat artışı gerçekleştirdi. İhracatı en büyük düşüş gösteren mal grupları önceki seneye göre %77.6 düşüşle işlem görmemiş yakıt ve yağlar olurken bu kalemi %45.4 düşüşle motor benzini ve diğer hafif yağlar oluşturdu. İthalat tarafında ise binek otomobil ithalatı %128 artış gösterirken ikinci en yüksek %74.7 ile artış motor benzini ve diğer hafif yakıtlar kaleminde gerçekleşti. 2023 yılında en büyük düşüş gösteren kalemler enerjiyi içerdiğini düşündüğümüz ve %39.8’lik düşüş gösteren gizli veri ile %32.2 gerileyen işlem görmemiş yakıt ve yağlar oldu. Ayrıca sanayi için işlem görmemiş hammaddelerdeki %27.3’lük düşüş önümüzdeki dönem üretim performansındaki yavaşlamanın da bir teyiti oldu.
En önemli pazarlarla dış ticaret dengesinde bozulma… Avrupa halen %55 ihracat payı ile Türkiye’nin en büyük ticaret partneri olmakla birlikte geçtiğimiz Eylül ayı itibarıyla 12 aylık toplam bazda ithalat ihracatın önüne geçmiş durumda. 2023 yılında AB’ye ihracat önceki yılın aynı dönemine göre %1.1 artışla 104.3 milyar dolar olurken AB’den ithalat %13.6 artışla 106.0 milyar dolar oldu. %24.5 ile ikinci en büyük Yakın ve Orta Doğu’yla halen dış ticaret fazlası bulunmakla birlikte 2023’te ihracatın %1.0 büyümesine karşılık ithalatın %16.2 büyümesi 2022 sonunda 23.9 milyar dolar seviyesindeki dış ticaret fazlasının 20.9 milyar dolara gerilemesine neden oldu.
 


Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.