Dış ticaret açığı, GTS kapsamında Ağustos ayında ihracat, % 5,74 azalarak12 milyar 463 milyon dolar, olarak gerçekleşti - Ticaret Bakanlığı

Ticaret Bakanlığı, Ağustos ayına ilişkin resmi olmayan Genel Ticaret Sistemi
(GTS) kapsamında geçici dış ticaret verilerini yayınladı.

GTS’YE GÖRE AĞUSTOS AYINDA İHRACATIMIZ BİR ÖNCEKİ YILIN AYNI AYINA GÖRE %5,74 ORANINDA AZALDI, İTHALATIMIZ İSE %20,64 ORANINDA ARTTI
2020 yılı Ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre;
• İhracat, % 5,74 azalarak 12 milyar 463 milyon dolar,
• İthalat, % 20,64 artarak 18 milyar 776 milyon dolar,
• Dış ticaret hacmi, % 8,52 artarak 31 milyar 239 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
• İhracatın ithalatı karşılama oranı ise % 66,4 olmuştur.

GTS’ye göre Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına kıyasla % 5,74 oranında azalan ihracat 12 milyar 463 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı ayda ithalatımız ise bir önceki yılın aynı dönemine göre % 20,6 artışla 18 milyar 776 milyon dolar olmuştur.

Ağustos ayında dış ticaret hacmimiz bir önceki yılın aynı ayına göre %8,52 artarak 31 milyar 239 milyon dolar olmuş, ihracatın ithalatı karşılama oranı ise % 66,4 olarak gerçekleşmiştir.

GTS’YE GÖRE AĞUSTOS AYINDA ALTIN HARİÇ İHRACATIMIZ BİR ÖNCEKİ YILIN AYNI AYINA GÖRE %4,92 ORANINDA AZALDI, ALTIN HARİÇ İTHALATIMIZ İSE %0,30 ORANINDA AZALDI
Altın ticareti hariç tutulduğunda, 2020 yılı Ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre;
• İhracat, % 4,92 azalarak 12 milyar 182 milyon dolar,
• İthalat, % 0,30 azalarak 14 milyar 694 milyon dolar,
• Dış ticaret hacmi, % 2,45 azalarak 26 milyar 877 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
• İhracatın ithalatı karşılama oranı ise % 82,9 olmuştur.

Ağustos ayında geçen yılın aynı ayına kıyasla %394 artışla, 4 Milyar 082 Milyon dolarlık altın ithalatı gerçekleştirilmiş olup, bu rakam 1989 yılından bu yana aylık bazda en yüksek altın ithalat rakamıdır. Ocak-Ağustos döneminde ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla altın ithalatı %153 oranında artış göstererek 15 Milyar 118 Milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.

Bu kapsamda, işlenmemiş veya yarı işlenmiş altın ithalatı hariç tutulduğunda Ağustos ayı ithalatının bir önceki yılın aynı ayına göre % 0,30 oranında azaldığı görülmektedir. Bunun sonucunda, işlenmemiş veya yarı işlenmiş altın dış ticareti hariç tutularak bakıldığında Ağustos ayında ihracatın ithalatı karşılama oranının % 82,9 gibi oldukça yüksek bir seviyeye çıktığı görülmektedir. Ocak-Ağustos dönemine bakıldığında ise bu oran % 83,6 düzeyine yükselmektedir.

• Ağustos ayında en önemli ihraç pazarımız olan Avrupa Birliğinde yaşanan talep daralmasına ilave olarak, ülkemizde üretim yapan otomotiv firmalarının Ağustos ayında yıllık rutin bakım araları kapsamında üretimlerine ara vermesi nedeniyle otomotiv sektöründe üretim ve ihracatta daralma yaşanmıştır. Bu kapsamda, Ağustos ayında, motorlu kara taşıtları ihracatımız geçen yılın aynı ayına kıyasla %18,02 oranında azalarak 1 milyar 246 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Ağustos ayında, motorlu kara taşıtları ihracatında yaşanan bu düşüş aylık bazda ihracat düşüşünün %36’sını oluşturmaktadır.

• Petrol fiyatlarında yaşanan düşüşe ilave olarak, pandemi döneminde uluslararası ticarette yaşanan daralmaya bağlı olarak azalan sevkiyatlar nedeniyle gemi yakıtları, seyahat kısıtlamalarına bağlı olarak azalan uluslararası seyahatler nedeniyle hava taşıtları yakıtı ihracatımızda geçen yılın Ağustos ayına kıyasla daralma yaşanmıştır. Bu kapsamda, Ağustos ayında petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar ihracatımız ise geçen yılın aynı ayına kıyasla %61,55 oranında azalarak 244 milyon dolar olarak gerçeklemiştir. Ağustos ayında, bu sektörün ihracatında yaşanan düşüş aylık bazda ihracat düşüşünün %51,5’ini oluşturmaktadır.

• Ağustos ayında, hazır giyim sektörü ihracatımız geçen yılın aynı ayına kıyasla %5,5 oranında artarak 1 Milyar 392 milyon dolar; kimyasallar sektörü ihracatımız geçen yılın aynı ayına kıyasla %6,3 oranında artarak 1 Milyar 1 milyon dolar; tekstil sektörü ihracatımız geçen yılın aynı ayına kıyasla %9,3 oranında artarak 939 milyon dolar; meyve, sebze ve mamulleri sektörü ihracatımız ise geçen yılın aynı ayına kıyasla %19,3 oranında artarak 491 milyon dolar olarak gerçeklemiştir.

Öte yandan, Bakanlığımızca gerçekleştirilen ihracatın tabana yayılması çalışmaları kapsamında, Ağustos ayında ihracat yapan firma sayımız geçen yılın aynı ayına göre %3,3 artarak 37.776 olarak gerçekleşmiştir.

Haziran ayı ile başlayan normalleşme süreci kapsamında Haziran-Ağustos 2020 üç aylık dönemi geçen yılın aynı dönemi ile kıyasladığında, ihracatımız %0,3 artış göstermekte olup, bu durum ekonomik toparlanmanın normalleşme sürecinde başarı ile devam ettiğini göstermektedir. Ayrıca, altın ticareti hariç bırakıldığında geçen yıl Haziran-Ağustos döneminde %83,9 olan ihracatın ithalatı karşılama oranının bu yıl %90’a ulaştığı görülmektedir.

Mart ayından itibaren tüm dünyayı hem sosyal hem de ekonomik anlamda çok büyük oranda olumsuz etkileyen Covid-19 salgını nedeniyle küresel ekonomide yaşanan daralmanın olumsuz etkilerinin, hem ülkemizin hem de ticaret ortaklarımızın normalleşme sürecine girdiği Haziran ayından itibaren zayıfladığı görülmektedir.

Haziran ayından itibaren dış ticaretteki toparlanma sürecine Bakanlığımızca başlatılan, temassız ticaret, sanal ticaret heyetleri, sanal fuar organizasyonları, e-ihracat destekleri gibi dijital ekonomi politikaları, export akademi, online kadın girişimci networkü, sanal ticaret akademisi, dış ticaret eğitim seminerleri, Ticaret Müşavirleri ile e-sohbet toplantıları ve Kolay İhracat Platformu gibi sanal ortamda yapılan eğitim ve ihracatı tabana yayma faaliyetleri ile alternatif ulaşım güzergâh ve taşıma yöntemleri gibi lojistik politikalarıyla yoğun ve etkin biçimde katkı sağlanması ile ileriye dönük pozitif sinyaller verildiğini söylemek mümkündür.

Pandemi sürecinin neden olduğu olumsuz etkilerin bertaraf edilerek, ihracatımızda ürün ve pazar çeşitliliğinin geliştirilmesi, ihracatçılarımızın uluslararası rekabet gücünün arttırılması ve ülkemizin süreçten en az etkilenen ülke olması adına Bakanlığımız çalışmalara hız kesmeden devam edecektir.

Ağustos ayında açıklanan öncü göstergeler üretim ve ihracata ilişkin olumlu sinyaller vermektedir. Ağustos ayı “Türkiye İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI)” 54,3 olarak gerçekleşmiş olup iyileşmenin devam ettiğine işaret etmektedir. Ayrıca Yeni İhracat Siparişleri Endeksi Ağustos ayında 53,4 olarak gerçekleşmiş olması ihracata ilişkin canlanmayı göstermektedir. Önemli ticaret ortaklarımızın yer aldığı Avro Bölgesinde Ağustos ayı PMI endeksi 51,7 olarak gerçekleşirken ABD ve İngiltere’de ise Endeks sırasıyla 53,6 ve 55,3 olarak gerçekleşmiştir. Önümüzdeki dönemde pandeminin kontrol altına alınmasıyla ticaret ortaklarımızın ekonomik aktivitesindeki canlanmanın devam etmesinin ihracatımıza olumlu yansıması beklenebilecektir.


AĞUSTOS AYINDA EN FAZLA İHRACATI GERÇEKLEŞTİRDİĞİMİZ FASIL “KAZANLAR VE MAKİNELER” OLDU
“Kazanlar ve Makinalar” faslında ihracatımız Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %4,81 azalışla 1 milyar 258 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Ağustos ayında en fazla ihracat yaptığımız diğer fasıllar ise sırasıyla %18,02 azalışla “Motorlu Kara Taşıtları” (1 milyar 246 milyon dolar) ve %2,93 artışla “Örme giyim eşyası ve aksesuarı” (761 milyon dolar) olmuştur.

Normalleşme süreci ile ana metal sanayi, hazır giyim ve gıda gibi sektörlerimizdeki ihracat artış trendi Temmuz ayı ile kıyaslandığında Ağustos ayında da devam etmektedir.

Diğer taraftan, normalleşme sürecinin etkisiyle, Temmuz ayına kıyasla Ağustos ayında ihracatı önemli ölçüde artış gösteren fasıllar göze çarpmaktadır. Buna göre Ağustos ayında bir önceki aya göre; Hava taşıtları, uzay taşıtları ve bunların aksam ve parçalar %192,8, Hasırdan, sazdan veya örülmeye elverişli diğer maddelerden mamuller, sepetçi ve hasırcı eşyası %64,3, Demiryolu vb hatlara ait taşıtlar ve malzemeler, bunların aksam-parçaları, mekanik trafik sinyalizasyon cihazları %42,0, Hububat %28,4, Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular %18,8, Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar %4,5, ve Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni %2,4 oranında artmıştır.

EN FAZLA İHRACAT YAPTIĞIMIZ ÜLKE ALMANYA
Ağustos ayında en fazla ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla Almanya, İngiltere ve ABD olurken ithalatta ise ilk üç sırayı Çin, Almanya ve Irak almıştır. Ağustos ayında ihracatçılarımız zorlu pandemi koşullarına rağmen 207 farklı ihracat pazarına ulaşmayı başarmıştır.

Covid-19 kısıtlamaları sonrası başlayan normalleşme süreçlerinin ikili ticaretimize olumlu yansımasının Ağustos ayında da devam ettiği anlaşılmaktadır. Başta AB ülkeleri olmak üzere ana ihracat pazarlarımızdaki normalleşme ile beraber, bu pazarlara ihracatımızın da toparlanma sürecine girdiği görülmektedir.

Bununla birlikte bir önceki aya göre Belarus’a %50,8, Lübnan’a %10,1, Hırvatistan’a %8,8, Azerbaycan’a %8,5, Brezilya’ya ve BAE’ye % 2,3 ve İngiltere’ye %1,6 oranlarında ihracat artışı kaydedilmiştir.



EN BÜYÜK İLK 3 İHRACAT PAZARIMIZ TOPLAM İHRACATIMIZIN %23,6’SINI OLUŞTURDU
Ağustos ayında GTS’ye göre en fazla ihracat yaptığımız ilk üç olan Almanya, İngiltere ve ABD’ye yönelik ihracatımız toplam aylık ihracatımızın % 23,6’sını oluştururken, en fazla ithalat yaptığımız ilk üç ülke olan Çin, Almanya ve Irak aylık ithalatımızdan aldığı pay ise % 28,2 olarak gerçekleşmiştir.
 
Buna ilaveten Sayın Bakanımızın işaret ettikleri “Ticarette Yeni Yol Haritası” çerçevesinde 2020 yılı Ağustos ayında potansiyel pazarlarımızdan Çin’e ihracatımız geçen yılın Ağustos ayına göre %9,81 oranında artış göstermiştir.

Geçen yılın aynı ayına göre 2020 yılı Ağustos ayında görülen Güney Kore’ye %35,2’lik, Belçika’ya %29,1’lik,Sırbistan’a %29,0’luk, Arjantin’e ve Avusturalya’ya %28,4’lük, Ukrayna’ya %11,3’lük, İsrail’e %10,9’luk, Bulgaristan’a %10,4’lük, Danimarka’ya %10,2’lik, ABD’ye %9,51’lik ihracat artışları ise dikkat çekmiştir.

Ağustos ayında Avrupa Birliği ülkelerine yapmış olduğumuz ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre % 5,74 azalışla 6 milyar 139 milyon dolar olurken söz konusu ülkelere yapmış olduğumuz ihracat toplam ihracatımızın %49,3’ünü oluşturmuştur.

DIŞ TİCARETTE EN ÇOK KULLANILAN TAŞIMA ŞEKLİ DENİZ YOLU TAŞIMACILIĞI OLDU
2020 yılı Ağustos ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat “Deniz Yolu” (7 milyar 212 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (4 milyar 84 milyon dolar) ve “Hava Yolu” ulaşımı (963 milyon dolar) izlemiştir.
 
İthalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat “Deniz Yolu” (8 milyar 982 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Hava Yolu” ulaşımı (5 milyar 281 milyon dolar) ve “Kara Yolu” (3 milyar 123 milyon dolar) takip etmiştir.

İHRACATTA EN ÇOK TERCİH EDİLEN ÖDEME ŞEKLİ MAL MUKABİLİ OLDU
2020 yılı Ağustos ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ihracat “Mal Mukabili Ödeme” (8 milyar 257 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Peşin Ödeme” (1 milyar 759 milyon dolar) ve “Vesaik Mukabili Ödeme” (1 milyar 131 milyon dolar) takip etti.
 
İthalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ithalat “Mal Mukabili Ödeme” (10 milyar 153 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Peşin Ödeme” (4 milyar 814 milyon dolar) ve “Bedelsiz” (1 milyar 568 milyon dolar) izlemiştir.

TİCARETİN EN KOLAY VE GÜVENLİ YAPILDIĞI ÜLKE OLMA YOLUNDA ÇALIŞMALARIMIZI KARARLILIKLA SÜRDÜRÜYORUZ
Bakanlık olarak ülkemizin en kolay ve en güvenli ticaretin yapıldığı ülke olma amacı doğrultusunda geliştirmiş olduğumuz “Yetkilendirilmiş Yükümlü Uygulaması” başarıyla devam ediyor. Söz konusu uygulama kapsamında ihracatta yerinde gümrükleme, ithalatta yerinde gümrükleme, izinli gönderici ve izinli alıcı gibi birçok kolaylıktan faydalanarak rekabet güçlerini artırmayı başaran 513 firma, 2020 yılı Ağustos ayında toplam ihracatımızın %26,64’ünü, toplam ithalatımızın ise %30,40’ını oluşturmuştur.

Bakanlığımızın sunduğu yukarıda belirtilen kolaylaştırıcı dış ticaret uygulamalarından faydalanan firmalarımızın toplam dış ticaret hacmi 2020 yılında 9 milyar 28 milyon Dolar olarak gerçekleşmiştir. (3 milyar 320 milyon dolar ihracat, 5 milyar 708 milyon dolar ithalat).

DIŞ TİCARETİMİZİ MİLLİ PARA BİRİMİMİZLE GERÇEKLEŞTİRİYORUZ
Sayın Cumhurbaşkanımızın çağrısıyla yerli ve milli para birimimizin dış ticaretteki kullanımını artırmaya devam ediyoruz. Ağustos ayında milli paramızla ihracat işlemlerimizi gerçekleştirdiğimiz ülke sayısı 171 olurken aynı dönemde 109 ülkeyle ithalat işlemlerimizi Türk Lirası ile gerçekleştirilmiştir.

2020 yılının Ağustos ayında Türk Lirası ile yapmış olduğumuz dış ticaretin toplamı 10 milyar 478 milyon TL olarak gerçekleşmiş olup, bunun 3 milyar 703 milyon TL’lik kısmı ihracat, 6 milyar 775 milyon TL’lik kısmı ithalat olmuştur.

AKTİF FİRMA SAYISI ARTTI
Ülkemizde faaliyet gösteren aktif firma sayısı 2020 yılı Ağustos ayı itibariyle bir önceki aya göre 17 bin 503 artışla 1 milyon 976 bin 758 olurken, limited şirketler toplam aktif firmaların % 44,9’unu oluşturmuştur. Bakanlık olarak tüketici fiyatlarındaki istikrarı sağlamak ve tüketicilerimize güven sağlamak için geliştirdiğimiz ve başarıyla uyguladığımız Hal Kayıt Sistemi’ne kayıtlı kişi sayısında bir önceki yıla kıyasla %6,52 yükseliş kaydedilirken sistemdeki bildirim sayısı ise 14 milyon 541 bin olarak gerçekleşmiştir.




GÜMRÜK İDARELERİNCE TAHSİL EDİLEN VERGİLERİN TOPLAM İÇERİSİNDEKİ PAYI %23,21
Gümrük idareleri tarafından tahsil edilen vergi tutarı Ağustos ayında 17 milyar 425 milyon TL olmuştur. 2020 yılı Ocak-Temmuz döneminde ülkemiz vergi gelirleri toplamı 411 milyar 962 milyon TL iken Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payı ise %23,21 olarak gerçekleşmiştir. 2020 yılında Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergiler toplamı ise 113 milyar 50 milyon TL olmuştur.

KADINLARIMIZIN İŞ HAYATINA DAHA FAZLA KATILIM SAĞLAMASI İLE BİRLİKTE İHRACAT ODAKLI BÜYÜMENİN TEMELLERİNİ GÜÇLENDİRİYORUZ
Ağustos ayı sonunda ülkemizde faaliyet gösteren esnaf ve sanatkâr sayısı işyeri sayısı 2 milyon 103 bin olmuştur. 2020 yılının başından beri esnaf ve sanatkâr sayımızda yaklaşık 161 binlik artış kaydedilmiştir. Kadınlarımızın ekonomideki yerlerinin çok daha güçlenmesi için adımlarımızı atmaya devam ediyoruz. Ağustos ayı sonu itibarıyla kadın esnaf ve sanatkâr sayısı 329 bin 492’ye yükselirken kadın esnaf sayımız son bir yılda yaklaşık 36 bin artmıştır.


ÖTS’YE GÖRE AĞUSTOS AYINDA İHRACATIMIZ BİR ÖNCEKİ YILIN AYNI AYINA GÖRE %5,93 ORANINDA AZALDI, İTHALATIMIZ İSE %20,57 ORANINDA ARTTI
2020 yılı Ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre;
• İhracat, % 5,93 azalarak 11 milyar 759 milyon dolar,
• İthalat, % 20,57 artarak 18 milyar 177 milyon dolar,
• Dış ticaret hacmi, % 8,56 artarak 29 milyar 936 milyon dolara gerilemiştir.
• İhracatın ithalatı karşılama oranı ise % 64,7 olmuştur.