6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle zarar gören bazı illerdeki tarımsal üreticilerin, T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerince düşük faizli kredi kullandırılmasına ilişkin kararlar kapsamındaki kredi borçlarının ertelenmesine dair Cumhurbaşkanı Karar Resmi Gazete'de yaymlanarak yürürlüğe konuldu:
Karar şöyle:
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Kararın amacı; 6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illeri ve bağlı ilçelerinde tarımsal ürünleri/varlıklan (ekilişleri, ürünleri, hayvan varlıkları, işletme tesisleri, ahırları, seraları ve benzeri) zarar gören Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) ve/veya Tarım ve Orman Bakanlığının (Bakanlık) diğer kayıt sistemlerine göre kayıtlı olup üretim faaliyetlerine devam eden gerçek veya tüzel kişi üreticilerin, tarımsal amaçlı üretici birliklerinin, 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu kapsamında olup Bakanlığın görev alanı içerisinde yer alan tarımsal amaçlı kooperatiflerin ve sulama kooperatiflerinin, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğünün, kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iktisadi işletmelerinin ve 8/3/2011 tarihli ve 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanunu hükümlerine göre faaliyet gösteren sulama birliklerinin, T.C. Ziraat Bankası A.Ş. (Banka) ve Tarım Kredi Kooperatiflerine (TKK) olan düşük faizli kredi kullandırılmasına ilişkin kararlar kapsamındaki kredi borçlarının ertelenmesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.
Hasar tespit komisyonları
MADDE 2- (1) İl hasar tespit komisyonu; vali veya görevlendireceği vali yardımcısının başkanlığında Bakanlık il müdürü, Bakanlık il müdürlüğü koordinasyon ve tarımsal veriler şube müdürü, defterdarlık yetkilisi, TKK temsilcisi ve ziraat odası başkanı veya yetkili temsilcisinden oluşur.
(2) İlçe hasar tespit komisyonu; kaymakam veya görevlendireceği vekilinin başkanlığında Bakanlık ilçe müdürü, Bakanlık ilçe müdürlüğünde görevli teknik personel, mal müdürü, TKK temsilcisi ve ziraat odası başkanı veya yetkili temsilcisinden oluşur.
(3) Komisyon kararları oy çokluğu ile alınır. Oyların eşitliği halinde başkanın oyu yönünde karar alınmış sayılır.
(4) Komisyon başkanı, gerektiği hallerde konu ile ilgili diğer kurum ve kuruluş temsilcilerini oy hakları olmaksızın komisyon toplantılarına çağırabilir.
(5) Hasar tespit komisyonu kararlarının, bu Kararın yayımı tarihinden itibaren en geç üç ay içerisinde hazırlanmış olması esastır.
Kredi borçlarının ertelenmesi
MADDE 3- (1) 1 inci madde kapsamındakilerin, Banka ve TKK tarafından kullandırılan ve 6/2/2023 tarihi itibarıyla (bu tarih dâhil) vadesi/taksit vadesi/hesap devresi henüz gelmemiş olmakla birlikte bir yıl içinde dolacak olan/vadesi 1 yılın üzerinde olanlarda 1 yıl içerisinde başvuru yapılan veya vadesinden itibaren, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun 22/6/2016 tarihli ve 29750 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar îçin Ayrılacak Karşılıklara ilişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğinde belirtilen bekleme süresi içerisinde olan düşük faizli kredi kullandırılmasına ilişkin kararlar kapsamındaki tarımsal kredi borçları, vadesinde/taksit vadesinde/hesap devresinde ilgili mevzuatına göre faiz tahakkuk ettirilmek suretiyle vade tarihlerinden/taksit vadelerinden/hesap devrelerinden itibaren bir yıl süreyle ertelenir.
Müracaat süresi
MADDE 4- (1) Bu Karar kapsamında tanımlanan kredi borçlarının anapara toplamı 250.000 TL ve altında olan kişilerin kredileri ile ilgili erteleme işlemleri, Banka veya TKK’ya
müracaatına ve herhangi bir hasar tespiti yapılmasına gerek bulunmaksızın ilgisine göre Banka veya TKK tarafından resen gerçekleştirilir.
(2) Bu Karar kapsamında tanımlanan kredi borçlarının anapara toplamı 250.001 TL ve üzerinde olan, tarımsal ürünleri/varlıkları (ekilişleri, ürünleri, hayvan varlıkları, işletme tesisleri, ahırları, seralar vb.) en az %30 ve üzeri zarar gören ve bu durumları il veya ilçe hasar tespit komisyonlarınca belirlenenlerin erteleme taleplerinin değerlendirilmesi için ilgisine göre Banka veya TKK’ya müracaat etmeleri gereklidir. Buna göre;
a) Hasar tespit komisyonu kararı tarihi itibarıyla borçları vadesinden itibaren; 3 üncü maddede belirtilen Yönetmelikte yer alan bekleme süresi içerisinde bulunan veya bu Kararın yürürlük tarihinden sonra Tasfiye Olunacak Alacaklar Hesaplarına aktarılmış bulunanlar, hasar tespit komisyonu kararı tarihinden itibaren bir ay içerisinde ilgisine göre Banka veya TKK’ya yazılı olarak müracaat ederler.
b) Kredi borçlarının vadesi/taksit vadesi/hesap devresi henüz gelmemiş olmakla birlikte hasar tespit komisyonu kararı tarihinden itibaren bir yıllık süre içerisinde dolacak olanlar, vadesi/taksit vadesi/hesap devresinden itibaren bir ay içerisinde ilgisine göre Banka veya TKK’ya yazılı olarak müracaat ederler.
c) Kredi borçlarının vadesi/taksit vadesi/hesap devresi henüz gelmemiş olmakla birlikte vadesi bir yıllık süreyi aşanların bir yıllık süre içerisinde ilgisine göre Banka veya TKK’ya yazılı olarak müracaat etmesi halinde faiz tahakkuk ettirilmek suretiyle başvuru tarihinden itibaren bir yıl süreyle ertelenir.
Diğer hükümler
MADDE 5- (1) Banka ve TKK tarafından ertelenen tarımsal kredi borçlarına erteleme dönemi süresince vadesinden/taksit vadesinden/hesap devresinden itibaren faiz uygulanmaz. Yatırım kredilerinde ödenmemiş tüm taksitler birer yıl süreyle ertelenir ancak faizsiz erteleme yalnızca ilk taksit için uygulanır; diğer taksitlere mevcut faiz oranı ve indirimlerinin uygulanmasına devam edilir.
(2) Banka ve TKK’nm bu Karar kapsamında ertelenen kredilerden dolayı doğacak gelir kayıpları, Bankaca tarım kredilerine uygulanmakta olan cari tarımsal kredi faiz oranı esas alınarak hesaplanır.
(3) Banka ve TKK, birinci yıl için yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapmak kaydıyla, kendi uygulamaları çerçevesinde üreticilere birden fazla taksit belirleyebilir. Bu fıkra kapsamında yapılandırılan krediler birinci yılın sonunda gelir kaybı uygulamasının dışında kalır.
(4) Banka ve TKK, bu Karar kapsamında ertelenen kredilere ilişkin bilgileri ve vade/hesap devresi/taksit vadesi sonuna kadar hesaplanmış tahmini gelir kaybı tutarlarını, projeksiyon yapılabilmesini teminen, aylık olarak Hazine ve Maliye Bakanlığına iletir.
(5) Banka ve TKK’nın, bu Karar bazında ertelenen kredilere ilişkin vadesi/taksit vadesi/hesap devresi sonuna kadar hesaplanan ve her ay kendi kayıtlarına göre kesinleşmiş gelir kaybı tutarlarım, Hazine ve Maliye Bakanlığınca bildirilen formatta iletmelerini müteakiben ödemeler, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafmdan ilgili yıl bütçelerine bu amaçla konulan ödenekten karşılanır.
(6) Bu kapsamdaki kredilerle ilgili olarak, hasar tespit komisyonu karar tarihinden müracaat süresi sonuna kadar, borcun ertelenmesi halinde ise erteleme süresi sonuna kadar takip işlemi başlatılmaz.
(7) Erteleme işlemi borcun mevcut maddi ve şahsi teminatının sukutunu icap ettirmediği gibi borçlunun müşterek borçlu ve müteselsil kefillerine de kefaletten çekilme hakkını vermez.
(8) Bu Karar çerçevesinde yapılan ödemeler ve diğer işlemlere ilişkin incelemelerde, 27/12/2006 tarihli ve 5570 sayılı Kamu Sermayeli Bankalar Tarafmdan Yürütülen Faiz Destekli
Kredi ve Kâr Payı Destekli Fon Kullandırılmasına Dair Kanunun 1 inci maddesinin dördüncü fıkrası hükümleri ile ilgili yıl kararlarının “gelir kayıplarının tespiti”ne ilişkin hükümleri esas alınır.
(9) Bu Kararda yer almayan ertelemeye ilişkin hususlar hakkında 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu hükümleri ile Bankanın ve TKK’nın kredilendirme esas, usul ve mevzuatı uygulamr.
Yürürlük
MADDE 6- (1) Bu Karar 6/2/2023 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.