Bütçe Dengesi Raporu (Oyak Yatırım)

Bütçede ilk yarı performansı kuvvetli
Haziran’da bütçe açığında artış… Merkezi yönetim bütçe dengesi, geçen yılın aynı ayında oluşan 25,0 milyar TL'lik açığa karşılık bu yıl Haziran’da 31,0 milyar TL açık verdi. Gelirler, geçen seneye göre reel bazda %14,7 artışla 181 milyar TL olurken giderler %4,7 artışla 212,1 milyar TL oldu. Bütçe dengesi yılbaşından bu yana 1,265 trilyon TL gelire karşılık 1,172 trilyon TL’lik giderle 93,6 milyar TL fazla verirken, 12 aylık bütçe açığı Mayıs ayındaki 60,1 milyar TL seviyesinden 66,1 milyar TL'ye yükseldi. Haziran’da faiz dışı açık 18,3 milyar TL ile bir önceki yılın 15,6 milyar TL'sinin üzerinde gerçekleşirken 12 aylık faiz dışı fazla 161,2 milyar TL'den 158,5 milyar TL'ye geriledi.
Alım gücündeki düşüş KDV gelirlerine yansıyor… Vergi gelirleri reel bazda geçen yıla göre %16,7 artarak 152,6 milyar TL'ye yükseldi; faiz dışı giderler ise %7,3 artışla 199,3 milyar TL oldu. Faiz harcamaları ise Haziran’da %24,1 azalarak 12,8 milyar TL'ye geriledi. Tüketim üzerinden alınan vergilerden KDV gelirleri %16,1 azalırken ÖTV gelirleri %19,5 artış gösterdi. İthalat üzerinden alınan KDV ise bir önceki yıla göre %42,6 reel büyüme ile 54,6 milyar TL'ye ulaşarak yine güçlü bir artış gösterdi. Doğrudan vergiler arasında gelir vergisi tahakkuku %10,9 reel düşüşle yine zayıf gerçekleşti; kurumlar vergisi tahakkuku ise %24,6 arttı. Böylece gelir üzerinden alınan vergiler geçen senenin aynı ayına göre %7,2 düşüşle 25,9 milyar TL oldu. Yılın ilk yarısında ise kurumlar vergisi %161,7 artarken gelir vergisinde reel artış %2,5 oldu; yurtiçi KDV, ithalden alınan KDV ve ÖTV gelirleri sırayla %4,0, %52,9 ve %19,7 artış gösterdi. Yurtiçi KDV gelirlerindeki düşüş enflasyondaki artışın alım gücü üzerindeki etkisini yansıtırken ithalatın güçlü seyri ve ihracat sayesinde sanayi aktivitesinin güçlü olması kurumlar vergisi tahakkukunun yüksek artış göstermesini sağladı.
Kamu tüketimi zayıf ancak yatırımlar canlı… Haziran’da reel bazda personel giderleri %11,5 düşüşle 49,3 milyar TL olurken yatırım harcamaları %57,4 artışla 18,6 milyar TL oldu. Yılın ikinci çeyreğinde personel ve satın almalardan oluşan kamu tüketimi birinci çeyrekteki %1,5’lik reel daralmanın arından yılın ikinci çeyreğinde %2,7 daraldı. Yılın ikinci çeyreğinde büyüme performansında olumlu bir seyir görmeyi beklememize rağmen kamu harcamalarının büyümeye katkısının yine sınırlı olduğunu göreceğiz. Yatırım harcamaları tarafında ise birinci çeyrekteki %5,6’lık artışın ardından yatırımlar ikinci çeyrekte %13,2 artış göstermiş durumda. GSYH içinde kamu ve özel sektör yatırımları ayrımını göremiyoruz ancak son 3 çeyrektir zayıf seyreden yatırım büyümesine ikinci çeyrekte kamu yatırımlarının destek vereceğini söyleyebiliriz.
KKM ödemelerinde rekor … Haziran ayında cari transferler önceki senenin aynı ayına göre %15,0 artışla 111 milyar TL oldu. Artışta %188,5 artışla 4,2 milyar TL’ye ulaşan sermaye transferlerinin yanı sıra %77 artışla 35.3 olan mahalli idare payları ile %141 atışla 15,8 milyar TL olan fonlara ayrılan paylar etkili oldu. Yılın ilk 5 ayında %521 büyüyerek 77,6 milyar TL’ye ulaşan KİT’lere borç verme kalemi Haziran’da önceki seneye göre %52,5 düşse de ilk 6 ayda 79,5 milyar TL’ye ulaştı. Bu arada, Kur Korumalı Mevduat Hesaplarına (KKM) yapılan transferler, Haziran ayında en yüksek seviyeye ulaşarak 16,1 milyar TL oldu. Böylece yılın ilk yarısında KKM ödemeleri için Hazine’den 37,2 milyar TL çıkmış oldu. KKM için ayrılan ödeneğin 40 milyar TL olduğunu ve bunun sadece Hazine yükümlülükleri olduğunu, döviz mevduatlarından KKM'ye yapılan geçişlerde ek getirilerin TCMB tarafından karşılanacağını göz önünde bulundurursak KKM’nin kamuya maliyetinin öngörülenden çok daha yüksek olacağını söyleyebiliriz. Hatırlatmak gerekirse Haziran ayında yılbaşında 1 trilyon 751 milyar TL olarak yürürlüğe giren merkezi yönetim bütçesi Meclis’te alınan kararla 2 trilyon 831 milyar TL’ye çıkartıldı. Bunun 880 milyar 474 milyon TL’si genel bütçe kapsamındaki kamu ve özel idarelerin bütçelerine eklenmek üzere, 200 milyar 40 milyon TL’si kamu kuruluşlarının personel giderleri, SGK prim giderlerinde %40,5 oranında artış yapılması, Cumhurbaşkanlığı ödeneğinin de %20,2 arttırılması için ayrıldı


Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.