Bütçe Dengesi (Oyak Yatırım)

Mart bütçe açığı 209 milyar TL… Nakit bazlı bütçe dengesinde kaydedilen 166.8 TL'lik açığın ardından merkezi yönetim bütçesi de Mart ayında 209.0 milyar TL gibi büyük bir açık verdi. Önceki senenin aynı ayında bütçe açığı 47.2 milyar TL gibi nispeten sınırlı bir düzeyde açık vermişti. Açığın oluşmasında gelirlerin reel bazda hemen hemen hiç artış göstermezken giderlerin %23.1 artması etkili oldu. Mart’ta 12 aylık toplam bütçe açığı 1.48 trilyon TL’den 1.64 trilyon TL’ye yükselirken vergi gelirleri %25.7 artışla 420.5 milyar TL, faiz dışı giderler ise %27.0 reel artışla 618.3 milyar TL oldu. Bu yüzden faiz dışı açık geçen seneye göre büyük bozulma göstererek geçen sene aynı ayda kaydedilen 2.1 milyar TL’lik açığa karşılık 134.4 milyar TL açık verdi. Böylece 12 aylık toplam 681.7 milyar TL’den 814.0 milyar TL’ye çıktı.
Faiz giderlerinde ılımlı yükseliş… Faiz giderlerindeki aylık %1.8’lik düşüş 12 aylık toplam bazda vergi gelirlerinin faiz giderlerini karşılama oranını 6.28’den 6.32’ye yükseltti. Talep koşullarının canlı olması ve seçim sonrası tüketime yönelik beklenen önlemler KDV gelirlerini de büyük ölçüde etkilemiş görünüyor. Mart’ta KDV gelirleri reel bazda %251.2 artışla 49 milyar TL olurken ÖTV gelirleri %20.0 artışla 96.6 milyar TL oldu. Ücret zamları ile geçen seneye göre %35.8 artarak 229.9 milyar TL olan personel maliyetleri faiz dışı giderlerin neredeyse %37’sini oluştururken %24.8 artışla 90.0 milyar TL olan sosyal güvenlik harcamaları faiz dışı giderlerin %14.5’ini oluşturdu. KİT’lere verilen borç miktarı Mart’ta reel bazda %268.3 artışla 33.6 milyar TL olurken tarımsal teşvikler %40.1 artışla 11.8 milyar TL oldu.
Seçim sonrası bütçe disiplinini sağlamak zor olabilir… Önümüzdeki dönemde ekonomik aktivitede beklediğimiz yavaşlama, KDV ve ÖTV gelirlerini zorlarken kurumlar vergisi tahsilatlarının da yavaşlamasına neden olacaktır. Harcamalar tarafında ise KİT’lere yapılan transferler, deprem harcamaları, artan personel ve faiz yükü bütçe dengesinin yüksek düzeyde açık vermesine neden olacaktır. Hatırlatmak gerekirse Orta Vadeli Program’da öngörülen 2024 bütçe açığı GSYH’nin %6.4'ü seviyesinde bulunuyor. Bütçe gelir ve harcama kalemlerinde esneklik payının yüksek olmaması bu yıl da bu derece yüksek bir bütçe açığı verilmesine neden olabilir. Açığın en önemli yan etkisi halihazırda yüksek olan borçlanma ihtiyacının daha da artması ve hem bütçeyi zorlamaya devam etmesi hem de faizler üzerinde ilave yük oluşturması olacaktır. Bu esnada sağlanan 18 milyar dolarlık ek Dünya Bankası kredisi gibi sadece kamuya tahsis edilen kaynakların artırılması bütçe üzerindeki yüklerin hafiflemesine yardımcı olabilir ancak bu kaynakların kullanımının yıllara yayılacak olması daha fazla finansman arayışı içinde olmayı gerektirecek gibi görünüyor.


Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.