Bütçe Dengesi (Oyak Yatırım)

Bütçeden yıla zayıf başlangıç
Ocak bütçe açığı 150.7 milyar TL… Nakit bazlı bütçe dengesinde kaydedilen 206.8 TL'ye karşılık merkezi yönetim bütçesinde Ocak ayında 150.7 milyar TL’lik bir açık gerçekleşti. Önceki senenin aynı ayında bütçe açığı 32.2 milyar TL olmuştu. Nakit bazlı bütçe açığının tahakkuk bazlı açıktan yüksek olması geçen senenin tahakkuklarının ödenmeye devam ettiğini gösteriyor. Ocak ayı boyunca piyasada likidite bolluğunun bir diğer nedeni olan nakit bütçe harcamalarının devam etmesi önümüzdeki dönemde TCMB’nin enflasyonla mücadelesini zorlaştıran bir diğer unsur olacaktır. Nitekim KDV ve ÖTV gelirlerindeki %60.5 ve %32.3 düzeyindeki reel artışlar TCMB’nin istediğinin aksine talebin kuvvetli olduğuna ve ekonomik aktivitenin canlı seyrettiğine işaret ediyor.
12 aylık toplam açık 1.49trn TL… Ocak’ta reel %244 artışla 121.1 milyar TL’ye ulaşan faiz giderleri bütçe dengesindeki bozulmada önemli rol oynamış gibi görünüyor. Bu yüzden faiz dışı açık geçen seneye göre daha az miktarda bozulma göstererek 10.9 milyar TL’den 29.6 milyar TL’ye yükseldi. Ocak ayındaki yüksek bütçe açığıyla 12 aylık toplam bütçe açığı 1.37 trilyon TL’den 1.49 trilyon TL’ye yükselirken faiz dışı açık 700.3 milyar TL’den 719.1 milyar TL’ye yükseldi.
Faiz giderlerinde sert yükseliş… Faiz giderlerindeki artış 12 aylık toplam bazda vergi gelirlerinin faiz giderlerini karşılama oranını %6.7’den 6.1’e düşürdü. Vergi gelirleri Ocak’ta önceki seneye göre %24.1 reel artışla 517.2 milyar TL olsa da faiz dışı harcamaların %30.8 artması da bütçedeki bozulmaya katkıda bulundu. Ücret zamları ile %48.5 artarak 290.8 milyar TL olan personel maliyetleri faiz dışı giderlerin neredeyse %45’ini oluştururken %22.8 artışla 121.4 milyar TL olan sosyal güvenlik harcamaları faiz dışı giderlerin %18.8’ini oluşturdu. KİT’lere verilen borç miktarı Ocak’ta reel bazda %209.3 artışla 26 milyar TL olurken tarımsal teşvikler %582 artışla %13.1 oldu.
Ekonomik yavaşlama bütçe ve borçlanmayı zorlayabilir… Önümüzdeki dönemde ekonomik aktivitede beklediğimiz yavaşlık, KDV gelirlerinin yavaşlamasına ve Ocak’ta reel bazda %33.2 daralan kurumlar vergisi gelirlerinin zayıf seyretmeye devam etmesine neden olacaktır. Harcamalar tarafında ise deprem harcamalarının devam edecek olması ve yüksek faizler nedeniyle faiz harcamalarının artmaya devam edecek olması bütçe dengesinin yüksek düzeyde açık vermesine neden olacaktır. Hatırlatmak gerekirse Orta Vadeli Program’da öngörülen 2024 bütçe açığı GSYH’nin %6.4'ü seviyesinde bulunuyor. Bütçe gelir ve harcama kalemlerinde esneklik payının yüksek olmaması bu yıl bu derece yüksek bir bütçe açığı verilmesine neden olabilir. Açığın en önemli yan etkisi halihazırda yüksek olan borçlanma ihtiyacının daha da artması ve hem bütçeyi zorlamaya devam etmesi hem de faizler üzerinde ilave yük oluşturması olacaktır


Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.