Bütçe Dengesi Analizi (Gedik Yatırım)

Bütçe, Aralık ayında, 30,8 milyar TL açık verdi (Aralık 2018: -18,1 milyar TL; Kasım 2019: +7,8 milyar TL). Böylelikle, 2019 yılı bütçe açığı 123,7 milyar TL olarak gerçekleşti. Sene başında 80,6 milyar TL (bütçe açığı/GSYH: -%1,8) seviyesindeki 2019 yılı bütçe açığı hedefi 2020-2022 OVP ile 125,0 milyar TL'ye (bütçe dengesi / GSYH: -%2,9) revize edilmişti. 2019 yılı bütçe açığı, sene başındaki hedefin %153,4'üne; revize hedefin ise %99,0'ına karşılık gelmekte. Diğer taraftan, faiz dışı denge de Aralık ayında 26,6 milyar TL açık verdi (Aralık 2018: -16,0 milyar TL; Kasım 2019: +15,2 milyar TL). Böylelikle, 2019 yılında faiz dışı açık 23,8 milyar TL oldu. Sene başında 36,7 milyar TL fazla (faiz dışı denge/GSYH : +%0,8) olarak belirlenen resmi hedef 2020-2022 OVP ile 21,9 milyar TL açık (faiz dışı denge / GYSYH: -%0,5) olarak revize edilmişti. 2019 yılı faiz dışı açığı, sene başındaki hedefin -%64,7'sine, revize hedefin ise %108,5'ine karşılık gelmekte. Özetle, 2019 yılı bütçe açığı güncellenen hedefle büyük ölçüde uyumlu gerçekleşirken; faiz dışı açık revize edilen hedefi de aştı.
Detaylarda toparlanma sinyalleri görülmeye devam ediyor. Bütçe gelirleri Aralık ayında yıllık nominal 6,3 milyar TL büyümeye karşın reel olarak (enflasyondan arındırılmış) %2 daralmayla 73,3 milyar TL oldu. Vergi gelirleri yıllık nominal 14,5 milyar TL, reel olarak da %18 artışla 60,1 milyar TL olarak gerçekleşti. Vergi gelirlerine en yüksek katkı uzun bir süre sonra ilk kez KDV tahsilatından geldi. Ayrıca, İthalattan alınan vergi gelirleri, gelir vergisi ve ÖTV tahsilatı da yine aylık bazda önemli katkı veren diğer kalemler oldu. Bütçe harcamaları, Aralıkta, geçen yılın aynı ayına göre nominal olarak 19 milyar TL, reel olarak da %9 oranında artışla 104,1 milyar TL olarak gerçekleşti. Faiz giderleri yıllık bazda 2,1 milyar TL, reel olarak da %79 artışla 4,2 milyar TL olarak gerçekleşirken; faiz dışı giderler 16,9 milyar TL, reel olarak %8 artışla 99,9 milyar TL oldu. Faiz dışı giderler tarafında en yüksek katkılar cari transferler ve mal-hizmet alımlarından geldi.
2019 yılsonu bütçe/GSYH oranının -%2,9 olarak gerçekleştiğini hesaplıyoruz. 2019 yılına dair resmi büyüme rakamları henüz açıklanmadığından, bu hesaplamayı yıllık bazda %0,6'lık ekonomik büyüme tahminimizi referans alarak gerçekleştirdik. 2020 yılı bütçe/GSYH oranı tahminimiz ise 2020-2022 OVP ile uyumlu bir şekilde -%2,9 seviyesinde. Ekonomik dengelenmenin ön planda olduğu 2019 yılının önemli bir bölümünde ekonomik aktivitedeki yavaşlık ve bazı sektörlere yönelik vergi teşvikleri nedeniyle vergi gelirleri zayıf seyrederken; bütçe, ağırlıklı olarak vergi dışı gelirlerle (özellikle TCMB'den alınan kâr payı ve TCMB ihtiyat akçesinden aktarılan pay) desteklendi. Ancak, yakın dönemde öncü ekonomik göstergelerden gelen dipten dönüş sinyallerinin bütçenin detaylarında da gözlenmeye başladığını da not edelim. Finansal koşullardaki gevşeme ve diğer öncü göstergelerden gelen toparlanma sinyallerini de göz önüne alarak bütçe görünümünün önümüzdeki süreçte ekstra bir bozulma gösterme olasılığının azaldığını düşünmekteyiz. Bu anlamda, devam etmesi beklenen toparlanmanın özellikle vergi gelirleri tarafına vereceği katkıyla birlikte tek seferlik gelir ihtiyacının azalması ve genel bütçe disiplininden taviz verilmemesi en önemli belirleyiciler olacak. Toparlamak gerekirse, dengelenme sürecinde, maliye politikası tarafında sahip olunan manevra alanının değerlendirilmiş olmasını yerinde bulmakla birlikte; toparlanmaya geçiş sonrasında yeniden ihtiyaç hâlinde kullanılacak bir manevra alanı oluşturulması/korunması yönünde bir duruş sergilenmesinin son derece kritik önemde olduğunu düşünüyoruz.


 Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.