ABD: Tarım dışı istihdam Aralık ayında beklentilerin altında kaldı (Enver Erkan/Tera Yatırım )

ABD’de Aralık ayında tarım dışı istihdam, 450K olan beklentiden daha düşük 199K olarak açıklandı. İşsizlik oranı piyasa anketlerindeki %4,1 olan beklentiden daha iyi seviyeye %3,9'a düştü. Manşet istihdamda iki aylık net revizyon 141K yukarıya doğru. İşgücüne katılım oranı ise %61,9’da gerçekleşti. Önceki ayın verisinde yukarı revizyon olduğundan, hem işsizlik oranındaki düşüşün havuz genişlerken gerçekleştiğini görmek mümkün. Bu da tam istihdam açısından olumlu olarak değerlendirilebilecek bir ayrıntı. Uzun vadeli işsizlik oranında ise %7,3 ile düşüş hareketi korunuyor, burada da Kasım verisine aşağı revize var. Yıl boyunca, işsizlik oranı ve işsiz sayısı sırasıyla 2,8 yüzde puanı ve 4,5 milyon azaldı. Şubat 2020'de koronavirüs (COVID-19) pandemisi öncesinde işsizlik oranı %3,5, işsiz sayısı ise 5,7 milyondu.

 
Mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı, Aralık 2019 - Aralık 2021… Kaynak: Bloomberg, US Department of Labor

Alt kalemlere bakacak olursak; İstihdam, eğlence ve konaklamada, profesyonel ve ticari hizmetlerde, imalatta, inşaatta, ulaşım ve depolamada yükselmeye devam etti. Özel sektörde 400K olan beklentiye karşılık 211K artış gözlemlenmiştir. İmalat, Aralık ayında, başta dayanıklı mal sektörlerinde olmak üzere 26K iş ekledi. Eğlence ve konaklama sektöründe istihdam Aralık ayında (+53K) yükselmeye devam etti. Eğlence ve ağırlama 2021'de 2,6 milyon iş ekledi, ancak sektördeki istihdam Şubat 2020'den bu yana 1,2 milyon ve %7,2 düştü. Yemek hizmetleri ve içme yerlerinde istihdam Aralık ayında 43K arttı, ancak Şubat 2020'den bu yana 653K azaldı. Aralık ayında istihdam, perakende ticaret, bilgi, finansal faaliyetler, sağlık hizmetleri, diğer hizmetler ve kamu dahil olmak üzere diğer ana sektörlerde çok az değişiklik gösterdi veya hiç değişiklik göstermedi.

Ücretler %0,4 olan beklentinin üzerinde %0,6 artarken, yıllık ücret artışı ise %4,7 oldu. Ücret enflasyonunda Kasım verisi %5,1’e yukarı revize edildi. Ücret artışları destekleyici olmayı sürdürüyor, yıllık enflasyonun ise %6,8 olması özel sektörün maaş artışı taleplerini devam ettirecektir. Dolayısıyla, ocak ayındaki güncellemede yüksek bir ücret artışı etkisi görebiliriz. Noel dönemindeki eğlence ve perakende sektörü geçici işe alımları Ocak’ta elemine olacaktır, bir de varyant etkisi var. Bu nedenle hizmet alt sektörlerinde belli oranda yavaşlama görebiliriz. Manşette zayıflama etkisini görüyoruz, ancak bu zayıflık beklentilere göre, haliyle göreceli. Ekonomi istihdam yaratmaya devam ediyor, sektörel yoğunlaşma ise değişim gösteriyor. Muhtemelen hizmet bundan sonraki süreçte kısa vadede biraz daha yavaş eğilim gösterecek. İşsizlik oranı hedefe doğru gitmeyi sürdürüyor, Fed’in beklentisi 2022 için %3,5 (Merkezi eğilim %3,4-3,7). 2021 yılı ise %3,9 ile Aralık FOMC projeksiyonunun altında kapattı. ABD ekonomisi büyüme anlamında pozitif tarafta, özellikle Euro Bölgesi başta olmak üzere diğer merkezi ekonomilere göre. Enflasyonist etkiler ise halen devam ediyor ve ücret-enflasyon sarmalında bunun yansımalarını piyasadaki talep ekseninde görmeye devam ederiz. İşgücü havuzunun büyümesi, işsizlik oranının düşmesi ve ücretlerdeki artış verilerin pozitif detayları.

Fed tutanaklarında ortaya konan notlar çerçevesindeki beklentileri izleyeceğiz. Mart ayında faiz artırım olgusu, tahvil piyasasını çok kritik bir yerde tutuyor. Fed’in faiz artırmaya ek olarak 8 trilyon dolar üzerindeki bilançoyu indirme anlamında daha hızlı hareket etmesi muhtemel. Faiz artışları dinamik şekilde gerçekleşirken; Omicron değişkeni, tedarik zincirlerinde normalleşme veya Çin’den gelen yavaşlama dalgası gibi çekinceler var. Reel faizlerdeki çekingenlik unsurları bunlar olabilir. Fed ise, enflasyonu baz alan görüntüsünü ortaya koydu. 2015 model tapering, yüksek enflasyon değişkeni içermiyordu, bu nedenle zamana yayıldı. Bilanço yeteri kadar küçülmezse, yani 2014-15 seviyeleri üzerinde kalmaya devam ederse bu nette destekleyici politikadır ve enflasyonun daha da ısınmaması adına Fed biraz hızlı hareket etmeye ihtiyaç duyabilir.