Katar krizi ve olasılıklar (KapitalFX)

Bu durum şu anda sadece bölgesel bir sorunmuş gibi gözüküyor. Türkiye ve Katar arasındaki ilişkilerde bir problem olacağını sanmıyorum. Ancak krizin uluslararası bir boyut alması durumunda Türkiye'nin de bağlı olduğu anlaşmalar çerçevesinde alabileceği bazı aksiyonlar olabilir. Katar'a asker göndermenin risk olarak algılanması bu yüzden, ancak kriz bölgesel kalıp da Türkiye'yi uluslararası güçlerle karşı karşıya (özellikle ABD ile) getirmedikçe finansal piyasalar önemli bir risk fiyatlaması yapmayacaktır. Krizin Trump'ın Orta Doğu seyahatinin akabinde çıkması ve Katar Emiri'nin Trump'ın arabuluculuk teklifini reddetmesi, bu krizde dengede durmanın önemli olduğunu ortaya koymaktadır.

İşin enerji boyutundan bakacak olursak; petrol ve doğalgaz arzını etkileyecek bir durumun şu anda oluşmadığı görülmekte. Katar dünyanın en büyük LNG (sıvılaştırılmış doğalgaz) ihracatçısı ve Türkiye'nin LNG ithalatında da Katar önemli bir paya sahip. Bu bakımdan doğalgaz arzının etkilenmemesi önemli, ancak Katar'ın kaybı diğer pazarlardan başta Rusya ve İran olmak üzere ikame edilebilir. Bu yüzden enerji piyasasında riskler sınırlı. Son dönemde QNB'nin Finansbank'ı alması, Digiturk'ün BEIN medya grubuna satılması gibi önemli yatırımlar var. Türk mühendislerin Katar'da üstlendikleri inşaat projeleri de var. Bunlar üzerinde iki ülke ilişkileri normal olarak devam ettiği için bir risk bulmuyorum. Türkiye bölgesel kriz olduğu sürece bu krizde bir taraf değil. Diğer taraftan Katar'ın uluslararası yatırımlarını etkileyecek ve ekonomisini bozacak gelişmele yararımıza da olmayacaktır.

Ancak kriz bir enerji şokuna yol açarsa işler değişebilir. Katar'ın deniz yoluyla sevkiyat yaptığı Hürmüz Boğazı, toplam deniz yoluyla yapılan petrol sevkiyatı içerisinde %30'luk paya sahip. Kara sınırı Suudi Arabistan'dan oluşan Katar'ın Basra Körfezi'ne kıyıları olması itibariyle Bahreyn ve BAE ile de komşu olduğunu söyleyebiliriz. Öte yandan, Katar'ın tek başına arz pompalayarak OPEC anlaşmasını delmek gibi bbir isteği de olmayacaktır, çünkü hem toplam OPEC üretimi içerisinde sadece %2 payı var, artı bu hamle kendisi adına da faydalı olmaz. O yüzden OPEC anlaşması bence güvende.

TÜİK verilerine göre 2016 yılında Katar'a 439 milyon USD'lik ihracat yaparken, 271 milyon USD'lik de ithalat yapmışız. Biz oraya demir/çelik ürünleri, elektronik ekipman, motorlu araç, tekstil ürünleri, gıda ve mobilya ihraç ediyoruz. Aynı zamanda Türkiye'nin Katar'da danışmanlık ve inşaat yatırımları vardır. Özellikle 2022'de FIFA Dünya Kupası'nı düzenleyecek olan Katar'da inşaat projelerinde genelde Türk firmalarına verilen bir öncelik var. Biz ise oradan yoğunlukla doğalgaz olmak üzere, aynı zamanda plastik ve kimyasal ürünler ithal ediyoruz.

Kısa vadede bu durumlar etkilenmez, bizi etkileyecek durum şu şekilde olabilir; eğer diplomatik kriz uzun vadede Katar ekonomisine zarar verirse alım gücü zayıflayabileceği için ithalatları azalır ve ticaretimizde hacim kaybı yaşarız. Aynı zamanda Körfez'deki kriz gemi seevkiyatları veya uçuşlar üzerinden bir problem yaratırsa ürün tedariklerinde ve ulaştırmada sorunlar yaşanabilir ve söz konusu ülkelerin ticaret partnerleri açısından da sıkıntı olabilir. Bizim Körfez'e kıyısı olan ülkelerden İran ile 9,64 milyar USD'lik, Irak ile 8,94 milyar USD'lik, BAE ile de 7,65 milyar USD'lik bir ticaret hacmimiz bulunmaktadır



Yazal Kurgut
Araştırma Uzman Yardımcısı
www.kapitalfx.com
yazal.kurgut@kapitalfx.com

***Raporun Tamamı Ekteki Dosyada Bulunmaktadır***

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali duruumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.