Cari açık 10 milyar doların altında
12 aylık cari açık 9.6 milyar dolar… Eylül ayında cari denge 3 milyar dolar fazla vererek 12 aylık toplam açığın 9.8 milyar dolardan 9.65 milyar dolara gerilemesine neden oldu. Böylece 12 aylık cari açık Aralık 2021’den bu yana en düşük seviyesine geriledi. Eylül ayının cari fazlasında toplam mal ihracatının %0.2 artışla 21.7 milyar dolara yükselmesine karşılık toplam mal ithalatının %2.5 düşüşle 24.8 milyar dolara gerilemesi ve de turizm gelirlerinin geçen seneye göre %9.0 artışla 6.0 milyar dolara yükselmesi etkili oldu. Ekim öncü dış ticaret verilerinin dış ticaret açığında geçen senenin aynı ayına göre 0.9 milyar dolarlık yakın biri düşüşe işaret etmesi cari açığın Ekim ayında da düşüşüne devam etmesini beraberinde getirilecektir.
Altın ithalatında düşüşe devam… Enerji ve altın dışı cari denge geçen sene Eylül’deki 8.1 milyar dolarlık fazlaya karşılık bu yıl 7.7 milyar dolar fazla verdi ve 12 aylık toplam enerji ve altın dışı fazla 50.6 milyar dolardan 50.3 milyar dolara hafif bir düşüş gerçekleştirdi. Hatırlatmak gerekirse Eylül’de altın ithalatı geçen senenin aynı ayına göre %36.9 düşüş göstermiş, enerji ithalatı %16.4 gerilemişti. Önümüzdeki aylarda da yavaşlayan ekonomik aktivitenin enerji talebini düşürmesini, azalan tüketim malı ithalatı ve zayıf da olsa canlanmaya başlayan ihracatla birlikte cari açıkta düşüşün devam etmesini bekleriz. Bu doğrultuda yılsonunda cari açığın 10 milyar doların altında kalma olasılığı oldukça artmış durumda. Bu seviye tahmini GSYH’mize oran olarak %1.0’in altında bir seviyeye işaret ediyor. Hatırlatmak gerekirse geçen yıl cari denge %3.6 oranında bir açık vermişti.
Kredi kullanımında artış…. Geçen sene Eylül ayında görülen 7.2 milyar dolarlık sermaye girişine karşılık bu yılın Eylül ayında sermaye girişi 2.5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bunun 0.6 milyar doları doğrudan yabancı yatırımlardan oluşurken 0.4 milyar dolarlık portföy girişi gerçekleşti. Eylül’de 3 milyar dolarlık borç senetlerine yabancı girişi olmasına rağmen portföy girişlerinin zayıf olmasında yurtiçi yerleşiklerin yurtdışı varlıklarındaki artış etkili oldu. Eylül’de banka dışı sektörler tarafından yurtdışında net varlık edinimi 2.6 milyar dolar olarak gerçekleşti. Aylık bazda diğer yatırımlar kalemine 1.5 milyar dolarlık giriş söz konusu olurken bunun en büyük kaynağı 3.3 milyar doları bankalar olmak üzere toplam 2.2 milyar dolarlık kredi kullanımı oldu. Eylül’de Temmuz’da cari fazla verilmesi ve sermaye girişi yaşanmasına rağmen rezervler 719 milyon dolar azaldı. Düşüşün nedeni aylık bazda 6.2 milyar dolar düzeyinde kaydedilen net hata noksan oldu.
Rezerv birikimine net hata noksan engeli…. 12 aylık toplam bazda sermaye girişi Eylül’de 45.7 milyar dolardan 41.1 milyar dolara geriledi. Bunun 22.0 milyar dolarını portföy yatırımları oluştururken Eurobond dahil tahvil piyasasına 36.0 milyar dolarlık giriş gerçekleşti. Tahvil piyasasına girişlerin 13.3 milyar doları banka Eurobondları, 15.2 milyar doları yurtiçinde ihraç edilen DİBS’lere olan yurtdışı talepten kaynaklandı. 12 aylık toplam bazda diğer yatırımlar 13.4 milyar dolar olurken bunun 20.9 milyar dolarını krediler oluşturdu. Bu dönemde hem bankalarda hem de banka dışı sektörlerde tahvil dahil kısa ve uzun vadeli borç çevirme oranlarının yükseldiğini görüyoruz. Bankacılık dış borç çevirme oranı 6 aylık hareketli toplamlar bazında Ağustos’tan Eylül’e %126.0’dan %130.5’e yükselirken banka dışı kesimde bu oranlar %134.0’ten %140.0’a artış şeklinde gerçekleşti. 12 aylık toplam bazda cari açıkta önemli bir düşüş görülmesine karşın sermaye girişinin zayıflaması rezerv birikiminin 13.2 milyar dolardan 4.8 milyar dolara gerilemesine neden oldu. 41.1 milyar dolarlık sermaye girişine karşılık 9.6 milyar dolarlık cari açık çok daha büyük bir rezerv birikimi oluşturması gerekirken 26.5 milyar dolarlık net hata ve noksan bu birikimin oluşmasını engelledi.
Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
https://www.oyakyatirim.com.tr/
***
Yasal Uyarı
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.